Kościół Chrystusa Króla na Targówku

Kościół pod wezwaniem Chrystusa Króla na Targówku przy ul. Tykocińskiej to jedna z trzech świątyń diecezji Warszawsko-Praskiej, zbudowana jako wotum wdzięczności za zwycięską bitwę z bolszewikami w 1920 roku, często określaną jako "Cud nad Wisłą", jest on zarazem pomnikiem ku czci poległych w obronie Ojczyzny.

O wybudowanie tego kościoła zabiegał sam Arcybiskup Aleksander Kakowski - Pasterz Archidiecezji Warszawskiej oraz mieszkańcy powstającej dzielnicy. Przedsięwzięcie stało się możliwe min. za sprawą Rocha i Florentyny Krzeszewskich, właścicieli domów czynszowych na ulicy Tykocińskiej - oni to podarowali część działki pod budowę kościoła. Drugą część, z własnych funduszy, wykupił arcybiskup Aleksander Kakowski.

W październiku Roku Pańskiego 1931, w Uroczystość Chrystusa Króla, został poświęcony plac pod nowy kościół. Na pamiątkę tego wydarzenia ustawiono drewniany krzyż. Do dziś stoi on przed kościołem od strony zakrystii, czczony przez wiernych jako symbol narodzin ich parafii. Oficjalne erygowanie parafii nastąpiło na przełomie stycznia i lutego 1932 roku, mocą dekretu Arcybiskupa Aleksandra Kakowskiego. Pierwszym proboszczem został mianowany ks. Jan Golędzinowski.

Parafię Chrystusa Króla erygowano w 1932 r. Do celów kultowych i duszpasterskich służyła drewniana kaplica, która spłonęła w 1939 r. Poświęcenia kamienia węgielnego i fundamentów obecnego kościoła dokonał Ksiądz Kardynał Aleksander Kakowski 28 października 1934 roku.

Na budowę kościoła-pomnika ofiary płynęły z całej Polski, a ofiarodawców można poznać dzięki zachowanej księdze pamiątkowej. Na jej pierwszych stronach figurują najznamienitsi ludzie II RP - poczynając od prezydenta Ignacego Mościckiego, poprzez ministra Józefa Becka, Stefana Starzyńskiego - legendarnego prezydenta-obrońcę Warszawy z czasów II wojny światowej, po polityków, rektorów wyższych uczelni, generałów i dziennikarzy. Budowa posuwała się jednak z trudem - teren był podmokły, trzeba było wbijać betonowe pale i osuszać teren.

Kościół budowany był na wzorach średniowiecznych świątyń lombardzkich, według projektu architekta Bronisława Colonna - Walewskiego.

Do sierpnia 1939 roku zdołano położyć fundamenty i wznieść mury świątyni na wysokość chóru kościelnego. Wybuch wojny wstrzymał całą budowę. Na odcinku "Wschód" linia obrony Warszawy we wrześniu 1939 roku przebiegała na wysokości kanału bródnowskiego. Zacięte walki toczyły się od dnia 17 września aż do kapitulacji Warszawy.

W czasie bombardowania w dniu 24 września spłonęła prowizoryczna kaplica, choć część wyposażenia wnętrza, np. chorągwie kościelne udało się uratować.

Cios spadł na parafię, gdy w 1940 roku Niemcy aresztowali jej proboszcza. Ks. Jan Golędzinowski został wywieziony najpierw do Oświęcimia, a następnie do Dahau, gdzie został zamordowany.

Nabożeństwa trzeba było przenieść do podziemi kościoła. W 1942 roku ze względu na to, że sklepienie podziemi w czasie deszczu przemakało, a pod posadzką zbierała się woda, odgrodzono ścianą z desek prezbiterium i nawę poprzeczną od reszty murów kościoła i nad tą częścią położono dach z desek pokrytych papą. W tej kaplicy - baraku, w trudnych warunkach wojennych, odprawiano nabożeństwa aż do 1950 roku.

W 1947 roku wznowiono pracę przy budowie kościoła, według projektu architekta Stanisława Koziejowskiego, w stylu bardziej romańskim. Podniesiono mury kościoła pod dach, wykonano sklepienia głównej nawy, pokryto dachem z blachy cynkowej pomiedziowanej. Prace tynkarskie wewnątrz świątyni przy sklepieniu kasetowym zakończono w latach 1950-1956.

W latach 1976 - 1985 zakończono kolejny etap prac przy kościele: założono centralne ogrzewanie, wykonano zewnętrzną elewację według projektu architekta inżyniera Zbigniewa Wacławka, projektanta osiedla Targówek, otynkowano kościół i plebanię, zbudowano dom katechetyczno - mieszkalny a teren przykościelny ponownie uporządkowano. Nadało przy tym kościołowi charakter wyraźnie modernistyczny.

Kościół posiada trzy nawy z transeptem. Bryła kościoła monumentalna. Od frontu szerokie schody, dachy spadziste z niewielką wieżyczką w której znajduje się mały dzwon - sygnaturka. Na frontonie i w nawach poprzecznych są umieszczone okna w kształcie rozety, oszklone kolorowym szkłem. Pod prezbiterium i zakrystią znajduje się dolny kościół. Wnętrze kościoła utrzymane jest w stylu nowoczesnym.

Wnętrze kościoła utrzymane w stylu nowoczesnym. W absydzie prezbiterium płaskorzeźba w gipsie „Polska w kajdanach" i wielka rzeźbiona figura Chrystusa Króla. Ściany zdobią trzy cenne obrazy: dwa z nich pędzla M.L. Willmanna z połowy XVII wieku, przedstawiają „Męczeństwo św. Jana" i „Chrystusa na Krzyżu". Trzeci to kopia obrazu A. del Sarto „Madonna z Dzieciątkiem i ze świętymi'', wykonana w XIX wieku. Nad bocznym ołtarzem ikona „Madonna z Dzieciątkiem".

Posadzka wyłożona została polskim marmurem z Morawicy i z Bolechowic. Nawy boczne od głównej odgradza 8 filarów obłożonych dolomitem. Przy jednym z nich - ambona zaprojektowana przez Lecha Dunina, wyłożona różnokolorowym marmurem z malowidłem symbolizującym Milenium Chrztu Polski.

Nad środkowymi drzwiami w niewielkim portalu, widnieje mozaika Chrystusa Króla, trzymającego w ręku księgę z literami greckimi: Alfa i Omega. Pod mozaiką napis: Anno Domini 2000. Mozaika została wykonana na pamiątkę Roku Jubileuszowego.

U wejścia wmurowane epitafia ks. J. Golędzinowskiego i ks. Fr. Duczyńskiego. W nawie bocznej tablica pamiątkowa poległych żołnierzy A.K. z rejonu Targówka.

5 sierpnia 2011 roku w trakcie prowadzonych prac remontowych doszło do pożaru. W wyniku którego całkowitemu spaleniu uległa wieżyczka znajdująca się na dachu kościoła oraz znaczny obszar pokrycia dachowego.

20 listopada 2011 roku parafia obchodziła uroczystość związane z jubileuszem 80 lecia istnienia parafii. Uroczystej mszy świętej przewodniczył abp Henryk Hoser.


LD/TP/PCK/TJ

Ciekawostki

  • Pierwotny projekt zakładał wzniesienie oddzielnie stojącej, wysokiej na 45 metrów wieży w formie włoskich kampanili. Do budowy wieży - kampanili nie doszło na skutek zakazu władz państwowych. Zamiast niej zbudowano małą wieżyczkę nad absydą kościoła.

Ważne linki

 

Galeria





Wasze komentarze

64x64

Z napisał:

Mój dziadek i babcia należeli przed wojna do stowarzyszenia jutrzenka działającym przy tej parafii... Mam listy z opisami ich wyjazdów wakacyjnych... Ps. Dziadek z Babcia byli na zdjęciu ślubnym na wystawie z okazji 80 lecia parafii ( zdjęcie z 42r w tle z kościołem w budowie)
2017-02-11 23:47
64x64

wkoziejowski napisał:

architekt nazywał się Władysław Koziejowski
2012-02-25 13:22

Dodaj komentarz

Publikowane komentarze są prywatnymi opiniami użytkowników portalu. Twoja-Praga.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii

Polub nasz fanpage i bądź na bieżąco

Polecamy

Bezpłatne ogłoszenia