Józef Pius Dziekoński

Józef Pius Dziekoński urodził się w Płocku 19 marca 1844 roku, zmarł w Warszawie 4 lutego 1927 roku.

Nauki pobierał w warszawskiej szkole realnej, po czym wstąpił do Szkoły Sztuk Pięknych, po ukończeniu której wstąpił w roku 1866 do Cesarskiej Akademii Sztuk Pięknych w St. Petersburgu, i w roku 1871 uzyskał stopień architekta-artysty. Tytuł akademika-architekta otrzymał w roku 1902. Dał się poznać jako twórca wielkiej ilości kościołów zarówno na obszarze Królestwa Polskiego, jak i całego niemal imperium rosyjskiego.

Kościoły, z niewielkimi wyjątkami, wznosił w stylu gotyckim. W Warszawie wybudował kościół pod wezwaniem Św. Stanisława przy ulicy Wolskiej, górujący nad całą zachodnią połacią miasta, oraz kościół pod wezwaniem Św. Floriana na Pradze. W Warszawie również powiększył, wprawdzie bardzo niefortunnie, kościół Św. Aleksandra na placu Trzech Krzyży oraz kościół Św. Karola Boromeusza na cmentarzu Powązkowskim.

W Warszawie ponadto postawił zakład wychowawczy dla chłopców imienia księdza Siemca przy ulicy Lipowej oraz odbudował korytarz przy kościele ojców kapucynów przy ulicy Miodowej (od Kapucyńskiej). Do kościoła Św. Św. Piotra i Pawła na Koszykach projektował wspólnie z Władysławem Hirszlem ołtarze. Wybudował również budynki przeniesionego z placu Wareckiego na dawny folwark Świętokrzyski szpitala Dzieciątka Jezus wraz z kościółkiem szpitalnym przy rogu Nowogrodzkiej i Żelaznej (obecnie Lindleya). Przy ulicy Fredry 6 postawił gmach Banku Zachodniego (przedtem dom bankowy Hipolita Wawelberga).

Na cmentarzu ewangelicko-augsburskim wystawił mauzoleum rodziny Jungów. Poza zakładem paralityków przy ulicy Belwederskiej w Warszawie wybudował szereg domów, w tym kilka w stylu gotyku przypominającego pałace weneckie, a mianowicie dla rodziny cukierników pochodzenia włosko-szwajcarskiego Zambonich dwa domy: jeden w Alejach Ujazdowskich nr 34 (obecnie zmieniony), który szczęśliwie ocalał, oraz przy ulicy Marszałkowskiej nr 127, na wprost Moniuszki, doszczętnie zburzony; prócz tych, w Alejach Ujazdowskich, pod ówczesnym nr 3, wystawił jednopiętrową willę w stylu odrodzenia, na miejscu której architekt Tadeusz Dowbor wystawił dla Władysława Pusłowskiego dom, mieszczący obecnie biura Ministerstwa Odbudowy.

Z innych domów jego projektowania wymienić należy: przy ulicy Nowosenatorskiej (Focha) nr 2, stanowiący własność firmy Block-Brun, oraz dom Grossera przy zbiegu Szpitalnej i Przeskok, nadbudowany przez Władysława Marconiego.

W najbliższych okolicach Warszawy zbudował kościoły: w Babicach, Dębem, Jadowie, Kołbieli, Konstancinie, Nasielsku, Żyrardowie. Z ogólnej ilości wzniesionych przeszło 70 kościołów należy wspomnieć: w Zakopanem wybudowany w latach 1876-1877 oraz w Grybowie.

Posiadał dom na Kanonii przy rogu Jezuickiej, który sobie wyrestaurował. Z licznego zastępu jego uczniów zaszczytne miejsca w budownictwie krajowym zajęli: Czesław Domaniewski, Julian Heppen, Józef Holewiński, Paweł Hoser, Hugo Kuder, Franciszek Lilpop, Zdzisław Mączeński, Feliks Michalski, Apoloniusz Nieniewski, Ludwik Panczakiewicz, Felicjan Rakiewicz, Tadeusz Szanior, Teofil Wiśniowski i Władysław Żychiewicz.Ogłosił drukiem monografie kościoła w Będkowie oraz kościoła Św. Floriana w Warszawie.

Za zasługi na polu sztuki i ochrony zabytków został odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski (Polonia Restituta) oraz orderem św. Grzegorza Wielkiego.

Do historii przeszedł jako:

"Architekt pierwszorzędny, człowiek bez skazy, cieszył się powszechnym uznaniem i szacunkiem."

Pochowany został na Cmentarzu Powązkowskim w kwaterze 25.


SŁ/TP

Więcej na ten temat


Wasze komentarze

64x64

koko napisał:

Z wyboru WARSZAWIAK, a nawet ulicy nie ma nazwanej Jego imieniem. Ciekawe dlaczego?
2017-07-04 23:12

Dodaj komentarz

Publikowane komentarze są prywatnymi opiniami użytkowników portalu. Twoja-Praga.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii

Polub nasz fanpage i bądź na bieżąco

Polecamy

Bezpłatne ogłoszenia