Pomnik Elizy Orzeszkowej

Pomnik Elizy Orzeszkowej ustawiono na terenie Parku Praskiego przy Alei Kazimierza Lisieckiego "Dziadka" na Nowej Pradze w dzielnicy Praga Północ w Warszawie.

Popiersie autorstwa rzeźbiarza Henryka Kuny zostało odlane w brązie w firmie Kranc i Łempicki w 1908 roku. Tuż przed wojną - 30 października 1938 roku dzięki darowi anonimowego mieszkańca Warszawy popiersie pisarki ustawiono na 2,5 metrowym postumencie w Parku Praskim. W jego odsłonięciu wziął udział m.in. prezydent Warszawy Stefan Starzyński oraz osoby reprezentujące środowiska twórcze i feministyczne.

Pomnik, który szczęśliwie przetrwał II wojnę światową stopniowo niszczał i popadał w zapomnienie. Na początku lat 90-tych XX wieku pomnik był kilkakrotnie dewastowany przez wandali. Najpierw zdewastowano postument odrywając i kradnąc granitowe płyty, potem utrącono rzeźbę, którą szczęśliwie odnaleziono w wysokiej trawie... Następnie popiersie miało trafić do Urzędu Dzielnicy Praga Północ, skąd w 1991 roku Wydział Oświaty Pragi Północ przekazał popiersie pod opiekę Szkoły Podstawowej nr 277 przy ulicy Suwalskiej na Bródnie, która od 1976 roku nosiła imię powieściopisarki.

Na wniosek Stowarzyszenia Grodnian im. Elizy Orzeszkowej staraniem władz dzielnicy Praga Północ i Zarządu Oczyszczania Miasta pomnik poddano renowacji po czym ponownie odsłonięto 30 października 2003 roku.

W 2021 roku w ramach prac modernizacji parku wytyczono śnieżki umożliwiające dojście do pomnika.

Treść inskrypcji:

Eliza Orzeszkowa. 6.6.1841 - 18.5.1910 "Społeczność ludzka trwa tylko przez sprawiedliwość - wierzę, że nienawiści umilkną".

Ciekawostki

Henryk Kuna jest autorem rzeźby "Rytm" ustawionej w Parku Skaryszewskim.
W 1958 roku odsłonięto drugi w Warszawie pomnik Elizy Orzeszkowej na terenie parku na Książęcem.