Skaryszewska 8

Skaryszewska 8 w WarszawieUlica Skaryszewska 8 - budynek Zespołu Szkół nr 89 na Kamionku w dzielnicy Praga Południe w Warszawie.

Budynek został wzniesiony w latach 1934-1936 na potrzeby Zespołu Szkół nr 3, w którego skład wchodziło przeniesiony z ulicy Szerokiej 5 (dziś ks. I. Kłopotowskiego) IV Męskie Gimnazjum i Liceum im. Gen. Jakuba Jasińskiego oraz utworzonej Szkoły Powszechnej nr 91.

Od 9 września 1939 roku września do 30 października 1939 roku w budynku działało Schronisko dla Bezdomnych XV okręgu Straży Obywatelskiej. Jego kierownikiem był Stanisław Pstrzoch - mieszkaniec kamienicy pod nr 11.

W połowie października 1939 roku po usunięciu zniszczeń (budynek był dwukrotnie bombardowany) uczniowie rozpoczęli naukę. Jednak już 15 listopada 1939 roku okupacyjne władze niemieckie zakazały działalności dydaktycznej wszelkim szkołom średnim i wyższym. Gmach szkoły został zaadaptowany przez Niemców na obóz przejściowy dla Polaków wywożonych na roboty do Niemiec. Odtąd nauka odbywała się na tajnych kompletach uczniowskich.

Młodsi uczniowie ze szkoły Szkoły Powszechnej nr 91 kontynuowali naukę (przez krótki czas) w pobliskim budynku szkoły przy budynku Szkół Powszechnych nr 47 i 50 przy Zamoyskiego 47/49.

Formalnie od 7 lutego 1941 roku w gmachu funkcjonował utworzony przez okupanta przejściowy obóz urzędu pracy, skąd wywożono Polaków na roboty do Niemiec. W obozie na Skaryszewskiej przebywało od tysiąca na kilku tysięcy osób. W obozie panowały dramatyczne warunki: głód, choroby i przemoc strażników. Początkowo do obozu przywożono głównie dorosłych (mężczyzn powyżej 16 roku życia i kobiety powyżej 17), ale w 1944 zaczęto do Rzeszy wywozić także dzieci poniżej 14 roku życia; w obozie miały także miejsce przypadki porodów.

Raz w tygodniu kilkusetosobowe grupy zatrzymanych konwojowano pod strażą na pobliski dworzec, a stamtąd przewożono specjalnymi pociągami do miejsc docelowych na terenie Rzeszy.

Obóz przestał działać w czasie Powstania Warszawskiego. Dziś o obozie przypomina tablica pamiątkowa zawieszona po wojnie na budynku.

W roku szkolnym 1945/46 do niezniszczonej części gmachu przy ul. Skaryszewskiej powrócili uczniowie. Tym razem naukę rozpoczęli tylko chłopcy. Przywrócono szkole charakter męskiego gimnazjum. 4 listopada 1947 roku szkoła obchodziła jubileusz 25-lecia istnienia IV Miejskiego Gimnazjum i Liceum Ogólnokształcącego im. gen. Jakuba Jasińskiego i otrzymała nowy sztandar. Uczniowie złożyli ślubowanie oraz przyjęli "Deklarację ideową ucznia IV Miejskiego Liceum Ogólnokształcącego im. gen. Jakuba Jasińskiego w Warszawie" oraz "Przepisy porządkowe dla uczniów". W szkole wznowiono działalność ważnych w tradycji tej szkoły stowarzyszeń i kół zainteresowań.

W 1948 roku nastąpiła zmiana nazwy na Państwową Szkołę Ogólnokształcącą stopnia licealnego im. gen. Jakuba Jasińskiego. W maju 1950 roku odbyły się ostatnie egzaminy maturalne i szkołę represyjnie zlikwidowano.

Następnie do 1965 roku działa tutaj m.in. Szkoła Podstawowa nr 14, Odzieżowa Szkoła Zawodowa, Liceum Wychowania Przedszkolnego nr 5 i Przedszkole.

W 1965 roku budynek został przekazany na potrzeby Zasadniczej Szkoły Zawodowej Specjalnej nr 53 dla dziewcząt. W 1988 roku patronem szkoły została Anna Gotinowa. W tym samym roku została utworzona Szkoła Specjalna Przysposabiająca do Zawodu nr 2 o dwuletnim cyklu kształcenia dla potrzeb uczniów z upośledzeniem umiarkowanym i sprzężonym.

W 1994 roku na ścianie umieszczono tablicę upamiętniającą IV Miejskie Gimnazjum i Liceum Męskie im. Gen. Jakuba Jasińskiego.

5 grudnia 1996 roku na ternie szkoły zawieszono tablicę upamiętniającą 50-lecie Zasadniczej Szkoły Zawodowej Specjalnej nr 53.

W 1997 roku został utworzony przez Biuro Edukacji Zespół Szkół Specjalnych Nr 3, który w 2007 roku został przekształcony w Zespół Szkół nr 89.

W 2013 roku w trakcie święta ulicy Skaryszewskiej przed szkołą ustawiono krzyż upamiętniający wywózki Polaków na roboty. W 2015 roku na kamieniu umieszczono niewielką tabliczkę informującą o tym fakcie.

W latach 2017-2019 (do stycznia) z uwagi na remont i rozbudowę budynku Zespół Szkół Specjalnych nr 97 przy Tarchomińskiej 4 na Skaryszewską 8 uczęszczały dzieci z tej placówki.

Obecnie w skład Zespołu Szkół Specjalnych nr 89 wchodzą dwie szkoły: Zasadnicza Szkoła Zawodowa Specjalna nr 53 im. Anny Gotinowej (od 1.09.2017 r. przekształcona zostanie w Branżową Szkołę I Stopnia Specjalną nr 53) dla młodzieży niepełnosprawnej intelektualnie w stopniu lekkim, kształcąca młodzież w zawodach i Szkoła Specjalna Przysposabiająca do Pracy nr 3 dla młodzieży niepełnosprawnej intelektualnie w stopniu umiarkowanym i znacznym, kształcąca w modułach.

TJ

Ciekawostki

  • Obóz przejściowy pojawia się również w treści okupacyjnej piosenki: "Siekiera, motyka, piłka, deska, Ta ulica Skaryszewska. Siekiera motyka i dwie deski, Już jesteśmy na Skaryszewskiej."
  • W odwecie za cierpienia Polaków 8 czerwca 1944 roku grupa bojowa AK dokonała nieopodal (w narożniku ulic Skaryszewskiej i Targowej) udanego zamachu na komendanta (Eugena Bollongino) obozu na Skaryszewskiej. W wyniku strzelaniny, jaka nastąpiła potem, zginęło dwóch członków podziemia (Zbigniew Kryst ps. "Wilimowski" i Jerzy Wnęk ps. "Gozdawa") oraz jeden niemiecki kolejarz. W dniu 26 września 2019 roku na ścianie kamienicy przy Skaryszewskiej 2 od strony ulicy Targowej została odsłonięta pamiątkowa tablica upamiętniająca akcje żołnierzy Kedywu II Obwodu AK "Żywiciel".
  • Elewacja budynku jest do dziś podziurawiona śladami po pociskach.
  • - Na Skarszewskiej w pomieszczeniach po słynnym obozie przejściowym w czasie niemieckiej okupacji podczas II Wojny Światowej w latach 50. ubiegłego stulecia była szkoła średnia i przedszkole, do którego miałem zaszczyt uczęszczać, na terenie obecnych błoń stadionowych przy wale średnicowym nasze przedszkole posiadało działkę, na której nauczyłem się sadzić i pielęgnować warzywka, również park Skarszewski i jego piękno poznałem chodząc na spacery jako przedszkolak ze Skaryszewskiej - wspomina internauta.
  • W 1992 roku Kuratorium Oświaty i Wychowania nadało LXXII Liceum Ogólnokształcącemu na Kamionku przy ulicy Grochowskiej 346/348 imię generała Jakuba Jasińskiego.

Więcej na ten temat


Obiekty


Instytucje


Wasze komentarze

64x64

Konrad napisał:

Moja babcia trafiła do tego obozu...
2021-07-18 07:28
64x64

Wojciech Kamiński napisał:

Do tego przedszkola też uczęszczałem w latach 1952-1953 i również pieliłem grządki w ogródku przy linii średnicowej no i przecudny park Skarszewski poznałem na spacerach organizowanych przez nasze wówczas panie wychowawczynie
2021-07-17 19:57
64x64

Marek napisał:

w latach sześćdziesiatych również uczeszczałem do przedszkola na Skaryszewskiej. Prawdopodobnie dzięki sąsiedztwu szkoły odzieżowej dzieciaki z przedszkola były wypożyczane na przedstawienia mody w baraku który znajdował się przy skrzyżowaniu Skaryszewskiej z Targową. Wtedy też po raz pierwszy i ostatni miałem możliwość zaprezentowania na sobie jako model :-) osiągnięć Mody Polskiej na tzw. wybiegu....
2019-04-17 18:57

Dodaj komentarz

Publikowane komentarze są prywatnymi opiniami użytkowników portalu. Twoja-Praga.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii

Polub nasz fanpage i bądź na bieżąco

Polecamy

Bezpłatne ogłoszenia