Przemysł Tłuszczowy "Schicht-Lever"

Dawna spółka Przemysłu Tłuszczowego "Schicht-Lever" mieściła się przy ulicy Szwedzkiej 20 na Nowej Pradze w Warszawie.

Zakład został uruchomiony w XIX wiecznych zabudowanych dawnej fabryki Towarzystwa Akcyjnego Fabryki Produktów Chemicznych "Praga".

W 1919 roku pierwotny zakład "Praga" został przejęty przez Spółkę Akcyjna "Wotitz", aby wkrótce stać się własnością Spółki Akcyjnej "Saturnia".

Od 1921 roku "Saturnia" funkcjonowała jako Przemysłowe Towarzystwo Przetworów Tłuszczowych "Saturnia" SA rozpoczynając jeszcze na małą skale produkcje kosmetyków. Obie wymienione spółki były forpocztami niemieckiego koncernu "Schicht", który za ich pośrednictwem przejmował coraz więcej akcji zakładu.

W 1926 roku "Schicht" przejął już całkowicie kontrolę nad zakładem. W tym też roku doszło do fuzji fabryki ze Szwedzkiej z podobną fabryką w Trzebini. Kapitał zakładu wynosił już wtedy 1,2 min złotych. Od 1928 roku nazwa brzmiała Przemysł Tłuszczowy "Schicht" S.A.

Właściciel intensywnie zabudowywał teren zakładu. W latach dwudziestych powstały zachowane do dziś budynki fabryczne, położone w głębi ulicy, na północ od starych obiektów zakładów "Praga". W 1929 roku przejęto też zabudowania dawnej fabryki Braci Brunnerów na rogu Szwedzkiej i Strzeleckiej.

Odtąd zakład zajmował prawie całą parzystą pierzeję ulicy Szwedzkiej, od jej skrzyżowania ze Strzelecką aż do końca.

W 1930 roku kapitał akcyjny wynosił 10 min zł. Do spółki przystąpiła wtedy angielska firma "Unilever" Ltd, co spowodowało kolejną nazwy koncernu i fabryki na Przemysł Tłuszczowy "Schicht-Lever" SA

W 1930 roku w głównej fabryce całego koncernu, jaką stał się zakład przy Szwedzkiej, miało być zatrudnionych 812 pracowników.

Koncern stał się monopolistą w produkcji mydła i proszków do prania oraz innych przetworów tłuszczowych. Do najsławniejszych produktów należały mydła "Jeleń Schicht" i "Biały Jeleń". Pierwszorzędnymi produktami były też "Radion" - proszek piorący, "Lux" - środek do prania delikatnych tkanin, "Vim" - do czyszczenia i szorowania, a także odpowiednik dzisiejszej margaryny-tłuszcz jadalny "Ceres". Oprócz nich wytwarzano oleje jadalne i techniczne, glicerynę oraz mydła techniczne.

Administracja zakładu mieściła się w lewobrzeżnej Warszawie, w wynajmowanej części budynku przy ulicy Nowy Zjazd 1. Dom ten stoi do dziś nad samą Wisłą i mieści Centrum Stomatologiczne.

Według Rocznika Polskiego Przemysłu i Handlu z 1932 roku, w skład zarządu fabryki wchodzili: dr Jerzy Michalski (prezes), dr Henryk Schicht (wiceprezes), Harry Goodwin Hart, dr Józef Landau i Franz Schicht. Zakład przy Szwedzkiej rozbudowywał się także w latach trzydziestych. W 1935 roku zaczęto wznosić budynek przy Szwedzkiej 18/20.

Na rok przed wojną zakład przy Szwedzkiej zatrudniał 688 pracowników.

Bombardowania z września 1939 rokiem oszczędził zakłady. 1 sierpnia 1944 roku zabudowania fabryki Schichta zostały zdobyte przez praskich żołnierzy Armii Krajowej, ale już wkrótce zostały w kilkudziesięciu procentach zniszczone przez wycofujących się Niemców.

Powojenną odbudowę ukończono w 1950 roku i uruchomiono znowu produkcję środków czystości oraz kosmetyków w upaństwowionym zakładzie pod nazwą "Uroda".

MP/TJ

Ciekawostki

Zakład posiadał wysoki, 83-metrowy komin, najwyższa do dziś budowla na Nowej Pradze, widoczna w panoramie całej Pragi nawet z drugiego brzegu Wisły.
Fabryki posiadała połączenie z siecią kolejową. Przez ich teren przechodziły bocznice kolei obwodowej, obecnie we fragmentach widoczne u krańców Strzeleckiej i Stalowej.
Przed wojną, na rogu jednego z głównych skrzyżowań stolicy, Alej Jerozolimskich i Nowego Światu, znajdowała się pokaźnych rozmiarów reklama-neon mydła „Jeleń" (przedstawiająca właśnie to zwierzę), umieszczona na szczycie kamienicy stojącej w miejscu obecnego pomnika Partyzanta.
Na terenie fabryki znajdowała się też stacja benzynowa.

Więcej na ten temat

Obiekty

Szwedzka 20

Dodaj komentarz

Publikowane komentarze są prywatnymi opiniami użytkowników portalu. Twoja-Praga.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii

Przemysł Tłuszczowy "Schicht-Lever"

Ciekawostki

Więcej na ten temat

Obiekty

Dodaj komentarz

Najnowsze informacje

Dziś Warszawskie ZOO pożegna niedźwiedzie polarne

Druga wiosenna garażówka na Różycu już 12 maja

PupiLove Targi w Promenadzie! Zabierz swojego zwierzaka na zakupy!

Zespół Power Play gwiazdą tegorocznego Jarmarku Floriańskiego

Majowe przyjemności w Promenadzie! Odwiedź centrum i skorzystaj z...

Niezwykłe znalezisko w praskiej kamienicy

Najczęściej czytane

Państwowe Zakłady Tele-i Radiotechniczne "Dzwonkowa"

Spółdzielnia Inwalidów Przemysłu Cukierniczego "Walter"

Stalownia Praska - Zbrojownia nr 2

Towarzystwo Akcyjne "Warszawski Młyn Parowy"

Fabryka Maszyn i Kamieni Młyński "Łagiewski i Hartwig"

Fabryka Dźwigów Bracia Jenike

Polub nasz fanpage i bądź na bieżąco

Baza firm (3312)

Baza instytucji

Polecamy

Bezpłatne ogłoszenia

O nas

Nawigacja

Patronaty

Konto