77. rocznica wybuchu Powstania Warszawskiego na Pradze-Północ

01.08.2021
W czwartek (29.07) rozpoczynają się obchody 77. Rocznicy wybuchu Powstania Warszawskiego na Pradze. O 12:00 zostaną złożone kwiaty przed Małą Pastą, budynkiem którego zdobycie pozwalało powstańcom w nawiązaniu łączności z lewobrzeżną Warszawą. W uroczystościach weźmie udział 101-letni major Henryk Kokosza, ostatni żyjący zdobywca budynku przy Brzeskiej. 1 sierpnia Praga zatrzyma się w godzinę „W” na skrzyżowaniu al. Solidarności i Targowej by oddać hołd walczącej Warszawie. Po raz pierwszy zaprezentowana zostanie największa w Warszawie flaga ze znakiem Polski Walczącej. 


Gdy 1 sierpnia 1944 roku powstańcza Warszawa przygotowywała się do godziny „W”, na Pradze bojowe nastroje nie były mniejsze. Już o 7:30 łączniczka Anieli Lange przyniosła rozkaz „Montera” nakazujący pułkownikowi Żurowskiemu rozpoczęcie ataków o 17:00. Zaledwie w kilka godzin ppłk. Antoni Żurowski ps. „Andrzej” zmobilizował ponad 6 tys. z ponad 8 tys. zakonspirowanych żołnierzy. Niestety, broń miał dla co dziesiątego. Mimo dramatycznej sytuacji, braku broni i amunicji i przy przeważających siłach wroga batalionowi „Grunwald” porucznika Henryka Małowiejskiego ps. „Rana” udało się zdobyć Dworzec Wschodni oraz zdobyć budynek dyrekcji PKP przy Targowej, co było zasługą oddziału porucznika Bronisława Gontarczyka ps. „Bolek”.

 W tym samym czasie trwały ciężkie walki na Brzeskiej o centralę telefoniczną. Jeden z kluczowych obiektów dla Powstania Warszawskiego na Pradze. W przypadku opanowania budynku można było nawiązać łączność z dowództwem i lewobrzeżną Warszawą. Po desperackim szturmie zdobyto Małą Pastę wraz z okolicznymi kamienicami.


Pierwszy dzień Powstania na Pradze kończył się. Wyznaczonych obiektów nie przejęto, około 300 zabitych, brak amunicji. Już o 19:00 Powstańcy wycofali się z gmachu PKP na Targowej. Niemcy ściągnęli siły pancerne. Rosjanie nie ruszyli na pomoc.

Pułkownik Żurowski w swojej książce „W walce z dwoma wrogami” wspominał, że przewidywali wyzwolenie Pragi w ciągu trzech dni. 4 sierpnia dowódca polecił wstrzymać działania bojowe, a po konsultacji z „Monterem” 10 sierpnia rozkazano przejście oddziałów na powrót do konspiracji. Jednocześnie pułkownik Żurowski zasugerował, aby chętni przeprawili się samodzielnie przez Wisłę i dołączyli do wciąż walczących kolegów. Blisko 550 praskich żołnierzy przeprawiło się na lewobrzeżną Warszawę i tam walczyło dalej.
 
Harmonogram obchodów 77. Rocznicy wybuchu Powstania Warszawskiego na Pradze:

29 lipca

12:00 - złożenie kwiatów przy tablicy upamiętniającej zdobycie przez powstańców tzw. „Małej Pasty” przy ul. Brzeskiej 24.


1 sierpnia

14:00-18:00 - Piknik Historyczny na skwerze płk. Żurowskiego

17:00 - Godzina „W” na skrzyżowaniu ul. Targowej i al. Solidarności oraz prezentacja gigantycznej flagi ze znakiem Polski Walczącej.

17:20 - skwer płk. Żurowskiego - hołd praskim powstańcom.

21:00 projekcja filmu „Miasto’44” na skwerze przy ul. Jagiellońskiej 47 D.


Urząd Dzielnicy przygotował także wystawę plenerową poświęconą wydarzeniom na Pradze, która od 1 sierpnia będzie udostępniona na placu Wileńskim




Informacja Prasowa

Dodaj komentarz

Publikowane komentarze są prywatnymi opiniami użytkowników portalu. Twoja-Praga.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii

Polub nasz fanpage i bądź na bieżąco

Polecamy

Bezpłatne ogłoszenia