Tablica upamiętniająca konspiracyjną wytwórnię materiałów wybuchowych

Tablica upamiętniająca wytwórnie materiałów wybuchowych przy Pułtuskiej 14Tablica pamiątkowa upamiętniająca konspiracyjną wytwórnię materiałów wybuchowych na ogrodzeniu Zespołu Szkół Specjalnych nr 90 przy Kordeckiego 54 od strony ulicy Pułtuskiej na Grochowie w dzielnicy Praga Południe w Warszawie.

Tablica upamiętniająca wytwórnie materiałów wybuchowych, która działała w domu rodziny Sadowskich przy Pułtuskiej 14 od stycznia do kwietnia 1943 powstała głównie z inicjatywy śp Mirosława Szypowskiego - syna płk Jana Szypowskiego "Leśnika" i  Witolda Śmiśniewicza - syna kpt. Śmiśniewicza. W ostatnich latach trud jej powstania kontynuowała Krystyna Szypowska - córka Jana Szypowskiego "Leśnika" i Anna Oleksiak oraz Władze Dzielnicy Praga Południe i Instytutót Pamięci Narodowej.

Tablica wykonana przez Tadeusza Burchackiego została uroczyście odsłonięta w dniu 25 września 2019 roku. W uroczystości wzięli udział m.in. Witold Śmiśniewicz, syn kapitana Tadeusz Śmiśniewicza ps. "Hrabia", kierującego wytwórnią materiałów wybuchowych przy Pułtuskiej, Krystyny Szypowska córka płk Jana Szypowskiego "Leśnika" i Krzysztofa Sadowskiego. W imieniu ks. proboszcza Krzysztofa Uklei z i dekanatu tablicę poświęcił ks. Dziekan Andrzej Kuflikowski z parafii św. Ojca Pio na Gocławiu.

W trakcie uroczystości Witold Śmiśniewicz przybliżył zgromadzonym uczestnikom historię wytwórni materiałów wybuchowych w domu państwa Sadowskich przy ul Pułtuskiej 14 oraz postać swego ojca, kapitana Tadeusz Śmiśniewicza pseudonim "Hrabia", absolwenta Politechniki Warszawskiej, inżyniera chemika, specjalisty w dziedzinie materiałów wybuchowych. Od 1941 r. kierował konspiracyjną produkcją materiałów wybuchowych AK w Warszawie: pierwszą konspiracyjną wytwórnią materiałów wybuchowych przy ul. Asfaltowej 15, a następnie drugą przy ul. Pułtuskiej 14. Aresztowany 13 kwietnia, więziony na Pawiaku, rozstrzelany 29 maja 1943 roku. Następnie Minister Piotr Naimski podziękował w imieniu rządu RP wszystkim osobom, które przysłużyły się do powstania tablicy. Dyr. Adam Siwek z Instytutu Pamięci Narodowej nakreślił działania podległego mu Biura na rzecz kultywowania pamięci, a jako mieszkaniec dzielnicy podziękował jej władzom za doprowadzenie do finału pomysłu pani Krystyny Szypowskiej i jej brata Mirosława. Pani Krystyna przypomniała zebranym losy powstawania tablicy, od pomysłu w roku 2009 po szczęśliwe rozwiązanie w dniu 25 września 2019 r.

Po przemówieniach nastąpiło uroczyste odsłonięcie tablicy przez Krystynę Szypowską, Witold Śmiśniewicza, Tomasza Kucharskiego, Adama Siwka i Krzysztofa Sadowskiego. Następnie złożono wieńce od rządu RP, środowiska AK "Leśnik", IPN, władz dzielnicy, seniorów, a w imieniu rodziny Sadowskich kwiatki złożyły prawnuczki Blanka i Hania.


Treść inskrypcji:

PAMIĘCI ZAŁOGI
KONSPIRACYJNEJ WYTWÓRNI MATERIAŁÓW WYBUCHOWYCH SŁUŻBY UZBROJENIA "LEŚNICTWO" KG ARMII KRAJOWEJ DZIAŁAJĄCEJ W CZASIE OKUPACJI NIEMIECKIEJ NA TERENIE VI OBWODU PRAGA ARMII KRAJOWEJ OD STYCZNIA DO KWIETNIA 1943 R. W DOMU RODZINY SADOWSKICH PRZY ULICY PUŁTUSKIEJ 14

WYTWÓRNIĄ KIEROWALI:
KPT. INŻ. CHEM. TADEUSZ ŚMIŚNIEWICZ "HRABIA"
POR. JERZY SZYPOWSKI "JERZY"
HALINA LAURA SIEMIEŃSKA "ZYGMUNT"

W WYTWÓRNI PRACOWALI
MARIAN JABŁOŃSKI "MARIAN", NN "PIOTR", HENRYK SADOWSKI "HENRYK", KRYSTYNA SADOWSKA "KRYSTYNA", ALEKSANDRA SADOWSKA "MAMA", ANATOL SEMEN-SZYMAŃSKI "TOLEK", WŁADYSŁAW STEMPKOWSKI "WŁADEK", WINCENTY ŚWIĄTKIEWICZ "WICEK", KAZIMIERZ ŚWINIARSKI "WOJTEK", JANUSZ TKACZ "JANUSZ", WACŁAW ZIELIŃSKI "WACEK", JOANNA ŻÓRAWSKA "JOANNA".

WYTWÓRNIE ZLIKWIDOWANO PO ARESZTOWANIU 13 KWIETNIA 1943 R. W ULICZNEJ ŁAPANCE KPT. INŻ. TADEUSZA ŚMIŚNIEWICZA, ROZSTRZELANEGO NASTĘPNIE W ZBIOROWEJ EGZEKUCJI WIĘŹNIÓW PAWIAKA 29 MAJA 1943 R.


WŁADZE I SPOŁECZEŃSTWO
DZIELNICY PRAGA POŁUDNIE
INSTYTUT PAMIĘCI NARODOWEJ


UD/TJ

Ciekawostki

  • Dom rodziny Sadowskich przy Pułtuskiej 14 został wyburzony w 2007 roku w tracie budowy nowej inwestycji deweloperskiej przy Pułtuskiej 12/14. Z uwagi na problemy z uzyskaniem zgody wspólnoty na umieszczenie tablicy na tej nieruchomości oraz znacznym upływem czasu od początku inicjatywy zdecydowano się na jej umieszczanie vis a vis dawnego domu - czyli na ogrodzeniu szkoły.

Więcej na ten temat


Obiekty

Dodaj komentarz

Publikowane komentarze są prywatnymi opiniami użytkowników portalu. Twoja-Praga.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii

Polub nasz fanpage i bądź na bieżąco

Polecamy

Bezpłatne ogłoszenia