Aleja Chwały Olszynki Grochowskiej

Aleja Chwały Olszynki GrochowskiejAleje Chwały znajdującą się na ul. Traczy tworzą głazy poświęcone pamięci bohaterom powstania listopadowego.

Jeszcze przed wybuchem II wojny światowej Stefan Starzyński, planował budowę panteonu z Aleją Chwały prowadzącej od placu gen. Piotra Szembeka na Grochowie do pomnika bitwy. W 1937 roku miasto zakupiło grunty jednak wybuch wojny zniweczył te plany, zaś sytuacja po wojnie nie pozwoliła na należyte uczczenie powstania listopadowego.

Po wojnie na planowej trasie Alei Chwały członkowie Związku Młodzieży Polskiej posadzili na początku lat 50. XX wieku mnóstwo iglaków, jakich wcześniej nie widziano w tym rejonie. W miejscu słynnej walki na bagnety 4. Pułku Piechoty powstał gęsty las przecięty przewodami ciepłowniczymi. W 1983 jako kolejna przeszkoda powstał rezerwat krajobrazowy "Olszynka Grochowska".

W roku 1974 czterech braci Melaków wraz z byłym kapelanem Powstania Warszawskiego księdzem W. Karłowiczem założyli konspiracyjny Krąg Pamięci Narodowej. Pierwsze głazy pamięci - menhiry ustawiono dopiero w 1999 r.

W 2001 r. na ich wniosek Sejm RP podjął uchwałę o przywróceniu właściwej rangi dla tego miejsca w historii Polski i stolicy.

W 2006 r. zakończono opracowywanie koncepcji, w jej skład wchodzi istniejący Pomnik - zabytek, najważniejszy element do którego będzie prowadzić 600 metrowej długości Aleja Chwały (obecnie ulica Traczy) z umieszczonymi przy niej głazami pamięci poświęconym bohaterom powstania listopadowego. Przewiduje się 101 głazów, obecnie ustawiono 33, dziewięciu obelisków upamiętniających bitwy powstania listopadowego, Izbę Pamięci z funkcją sakralną, oraz placem zgromadzeń u stóp Pomnika. Koordynatorem tej wizji jest Krąg Pamięci Narodowej. Na początku 2007 r. już drugi raz zniszczono brązowe elementy, dwie tablice i orła z wierzchołka kamienia. Zrobił to wandal, nie złodziej złomu, gdyż zniszczone, zostały porzucone w niewielkiej odległości.

13 maja 2008 r. podczas uroczystej Sesji Rad Dzielnic Pragi Południe i Rembertowa radni podjęli stanowisko - apel aby w przyszłości Aleję Chwały Olszynki Grochowskiej tworzyć powinny między innymi: Plac Szembeka, ciągi pieszo-jezdne w przestrzeni historycznej, Mogiła Powstańcza, Kopiec Chwały, Muzeum Powstania Listopadowego.

Ostatnie odsłonięte głazy poświęcone zostały twórcom Alei Chwały ks. Wacławowi Karłowiczowi i Stefanowi Melakowi założycielom Komitetu Katyńskiego i Kręgu Pamięci Narodowej. Oni byli również inicjatorami wystawienia nocą krzyża katyńskiego na warszawskich Powązkach, usuniętego przez UB. Ks. Karłowicz od lat 70-tych, każdego roku odprawiał przy pomniku Olszynki msze św. w intencji poległych. Zmarł w wieku 100 lat - 8.12. 2007r. Stefan Melak zginął 10.04.2010 r. w katastrofie pod Smoleńskiem.

Kamieni i tablic pamiątkowych na dzień dzisiejszy jest 33. Kolejność zamieszczonych pamiątek odpowiada kierunkowi zbliżania się oglądającego do pomnika i grobu na miejscu bitwy. Początek Alei Chwały ul. Chełmżyńska.

1. Kopiec Bohaterów Olszynki Grochowskiej
Tablica, odlew metalowy w kształcie krzyża greckiego, obwiedzionego dwoma kawałkami grubego sznura, łączących się na szczytach poprzecznej belki. W górnym ramieniu orzeł w koronie z czasów Stanisława Augusta Poniatowskiego Na belce poziomej: Bohaterom Poległym w obronie Ojczyzny 25 lutego 1931 roku w bitwie z moskalami pod Olszynką Grochowską w 176 rocznicę walki z najeźdźcą.
W pionowej dolnej belce: Krąg Pamięci Narodowej Józef Heliński Stefan Melak Warszawa 25 luty 2007

2. Krzyż Obrońców Olszynki obok figura Matki Bożej Fatimskiej.
Tablica, granit polerowany. Tekst napisu: Krzyż Obrońców Olszynki Ufundowali byli internowani Stefan i Arkadiusz Melak, Dariusz Bąk oraz Andrzej i Sławomir Melak, Jan Waś, Lesław Majewski, Piotr Barszcz, K. Łaszek
Krzyż poświęcili bp. Sławoj Leszek Głódź ks. Wacław Karłowicz

3. gen. Ludwika Bogusławskiego i IV Pułku Piechoty Liniowej
Tablica, granit polerowany: W hołdzie gen. Ludwikowi Bogusławskiemu i Bohaterom 4 Pułku Piechoty Liniowej walczącym w latach 1830 - 31 z najeźdźcą rosyjskim pod Dobrem, Ostrołęką, Olszynką Grochowską, Dębem Wielkiem, Wolą
Krąg Pamięci Narodowej Komitet Pamięci ks. Jerzego Popiełuszki Gmina Wilanów

4. papieża Jana Pawła II
Płaskorzeźba, profil głowy Jana Pawła II - pod szczytem kamienia, poniżej
Tablica granit polerowany, napis: "Strzeżcie tego wielkiego dziedzictwa narodowego, sławnej Olszynki Grochowskiej" Słowa Ojca Świętego Jana Pawła II skierowane w Watykanie 17 grudnia 1991r. do delegacji Kręgu Pamięci Narodowej.
Głaz pamięci Jana Pawła II powstał z inspiracji i staraniem Andrzeja, Stefana, Arkadiusza, Sławomira, Hanny, Gabrieli i Stanisława Melaków, Elżbiety, Wandy i Jana Wasiów, ks. Wacława Karłowicza, L. i R. Barszczów, Z i I. Pachowskich, H. i A. Radoszewskich, Ł. Kudlickiego, Wiktora i Andrzeja Sienkiewiczów 27 listopad 2005 r.

5. Sejmu Narodowego 1831 roku
Tablica granit polerowany, napis: usque ad finem (aż do końca) Sejmowi Narodowemu za detronizację w Zamku Królewskim w Warszawie 25 stycznia 1831r Mikołaja I z dynastii Romanowych za uchwalenie Godła Barw Narodowych i Gwiazdy Wytrwałości
Ks. Wacław Karłowicz, Andrzej, Stefan, Arkadiusz, Sławomir Melakowie, Jadwiga i Lesław Majewscy, Ryszard Walczak, Jan Waś, Jan Pachowski Dn. 29.11.2004r.

6. gen. Kazimierza Małachowskiego
Tablica granit polerowany, napis: Pamięci gen dyw. Kazimierza Małachowskiego bohaterskiego dowódcy II Brygady I Dywizji Piechoty w bitwie stoczonej z najeźdźcą rosyjskim pod Białołęką 24 i 25 lutego 1831 r. Powołanego na Wodza Naczelnego wojsk polskich 7 września 1831r. Mieszkańcy Gminy Ząbki Krąg Pamięci Narodowej.

7. gen. Józefa Grzegorza Chłopickiego
Tablica granit polerowany, napis: Pamięci gen. Dyw. Józefa Grzegorza Chłopickiego bohaterskiego dowódcy wojsk polskich w Bitwie Grochowskiej 20 i 25 lutego 1831 r. oraz 7300 żołnierzy polskich poległych i zaginionych w heroicznej obronie Warszawy przed wojskami rosyjskimi. Zarząd i Rada Dzielnicy Praga Południe m.st. Warszawy Krąg Pamięci Narodowej Dn 29. II. 2004 r.

8. gen. Józefa Bema
Tablica granit polerowany, napis: Pamięci gen. Józefa Zachariasza Bema dowódcy artylerii w Powstaniu Listopadowym Wodza naczelnego wojsk węgierskich w 1848 roku Kawalera Orderu Virtuti Militari Bohatera walk o niepodległość Polski i Węgier Mieszkańcy Dzielnicy Bemowo m.st. Warszawy Stowarzyszenie Olszynka Grochowska Dn.28.XI.2004 r.

9. Rządowi Narodowemu
Tablica granit polerowany, napis: W hołdzie Rządowi Narodowemu Marszałkowi Sejmu Bohaterom wojny Polsko - Rosyjskiej 1830 - 1831 Zesłańcom i męczennikom Spisku Syberyjskiego Adamowi Jerzemu Czartoryskiemu, Wincentemu Niemojewskiemu, Joachimowi Lelewelowi, Władysławowi Tomaszowi Ostrowskiemu, Romanowi Sołtykowi, Stanisławowi Barzykowskiemu, Bonawenturze Niemojewskiemu, Janowi Ledochowskiemu, Julianowi Niemcewiczowi, Teodorowi Morawskiemu, Walentemu Józefowi Zwierkowskiemu, ks. Henrykowi Sierocińskiemu, Franciszkowi Szokalskiemu, Wincentemu Migurskiemu, Krąg Pamięci Narodowej Stefan Andrzej Arkadiusz Sławomir Melakowie, Jan Waś, Lesław Majewski, Waldemar Sikorski, Bogdan Minkowski. Luty 2009 r.

10. gen. Franciszka Sznajdego
Tablica granit polerowany, napis: Pamięci gen. Franciszka Sznajdego uczestnika Kampanii Napoleońskiej i bitew pod Raszynem, Smoleńskiem, Borodino, Gdańskiem. Bohatera pod Dembem Wielkiem w czasie Powstania Listopadowego 31 marca 1831 roku Kawalera Orderu Virtuti Militari i Legii Honorowej Krąg Pamięci Narodowej Stefan, Andrzej, Arkadiusz i Sławomir Melak, Barbara, Leon i Roman Barszcz, Maria Pladys, Jan Waś, Roman Szydłowski, Piotr Tumdajewicz, Waldemar Sikorski, M. Saneja. Warszawa listopad 2008 r.

11. gen. Klemensa Kołaczkowskiego
Tablica granit polerowany, napis: Pamięci gen. Klemensa Kołaczkowskiego Kawalera Orderu Virtuti Militari i Legii Honorowej Komendanta Służb Inżynieryjnych Generalnego Kwatermistrzostwa w Powstaniu Listopadowym Krąg Pamięci Narodowej Lesław Majewski, Stefan i Andrzej Melak, Jan Waś, Arkadiusz i Sławomir Melak Warszawa listopad 2008 r.

12. Pamięci Fryderyka Chopina
Tablica granit polerowany, napis: Pamięci Fryderyka Chopina 22.02.1810 - 17.10.1849 Żelazowa Wola - Paryż Rodem Warszawianin, Sercem Polak, a talentem Świata Obywatel Cyprian Kamil Norwid
Panowie czapki z głów - oto Geniusz Robert Schumann Muzyką rozsławił imię Polski w świecie. Wielkość, heroizm i dramat powstania listopadowego przekazał narodowi w Etiudzie Rewolucyjnej Płomień rozgryzie malowane dzieje Skarby mieczowi spustoszą złodzieje Pieśń ujdzie cało. Adam Mickiewicz z "Konrada Walenroda" Arkadiusz, Stefan, Sławomir, Hanna i Andrzej Melak, Elżbieta i Jan Waś, Jadwiga i Lesław Majewscy, Wiesława i Waldemar Sikorscy, Zofia i Bogdan Minkowscy, Wiesława i Tadeusz Sala Krąg Pamięci Narodowej 28 lutego 2010 roku

13. gen. Józefa Sowińskiego
Tablica granit polerowany, napis: Pamięci gen. Józefa Sowińskiego Kawalera Orderu Virtuti Militari wychowanka Szkoły Rycerskiej uczestnika wojny z Rosją i bitwy pod Możajskiem w 1812r. Komendanta Szkoły Aplikacyjnej poległego na szańcach Woli w dn. 6 IX 1831r. w walce z rosyjskim najeźdźcą Waldemar Sikorski, Jadwiga i Lesław Majewscy
Krąg Pamięci Narodowej Listopad 2009

14. gen. Kazimierza Skarżyńskiego i gen. Henryka Milberga
Tablica granit polerowany, napis: Pamięci gen. Kazimierza Skarżyńskiego i gen. Henryka Milberga obrońców Olszynki Grochowskiej, Białołęki, Wawra, Dębego Wielkiego przed najazdem wojsk rosyjskich w lutym i marcu 1831 roku
Halina i Józef Wojtas Krąg Pamięci Narodowej

15. gen. Karola Kaczkowskiego
Tablica granit polerowany, napis: Pamięci gen. Karola Kaczkowskiego naczelnego lekarza wojsk polskich Kawalera Orderu Virtuti Militari bohatera Bitwy pod Grochowem w1831r zmarłego na zesłaniu w Chersonie w 1867 r.
Krąg Pamięci Narodowej dn. 28 XI 2004 r.

16. gen. Ignacego Prądzyńskiego
Tablica granit polerowany, napis: Pamięci gen. Ignacego Prądzyńskiego Kwatermistrza Generalnego Szefa Sztabu i Wodza Naczelnego w Powstaniu Listopadowym
Samorząd Sejmiku Województwa Mazowieckiego Krąg Pamięci Narodowej dn. 28 XI 2004.

17. gen. Macieja Rybińskiego
Tablica granit polerowany, napis: Pamięci gen. dyw. Macieja Rybińskiego zwycięzcy spod Wawra i Dembego Wielkiego w dniu 31 marca 1831r. Ostatniego wodza Powstania Listopadowego bohatersko zmagającego się z najeźdźcą rosyjskim.
Mieszkańcy Dzielnicy Wawer m.st. Warszawy Krąg Pamięci Narodowej.

18. gen. Franciszka Żymirskiego
Tablica granit polerowany, napis: Pamięci gen. dyw. Franciszka Żymirskiego weterana Wojen Napoleońskich Kawalera Orderu Virtuti Militari dowódcy 2 Dywizji Piechoty poległego w obronie Ojczyzny 25 lutego 1831 roku w walce z najeźdźcą rosyjskim na terenie Pragi.
Mieszkańcy Rada i Zarząd Dzielnicy Białołęka m.st. Warszawy Krąg Pamięci Narodowej

19. gen. Józefa Dwernickiego
Tablica granit polerowany, napis: Pamięci gen. dyw. Józefa Dwernickiego bohatera bitew z najeźdźcą rosyjskim pod Stoczkiem i Boremlem wyzwoliciela Lublina Inspiratora powstania na Wołyniu Kawalera Orderu Virtuti Militari.
Rada i Zarząd Dzielnicy Praga Południe m.st. Warszawy Krąg Pamięci Narodowej 27.02.2005 r.

20. ppłk. Piotra Wysockiego
Tablica granit polerowany, napis: Pamięci ppłk. Piotra Wysockiego (1797 - 1875) bohaterskiego przywódcy spisku Podchorążych, który poprowadził Naród do Powstania Listopadowego przeciwko najeźdźcy rosyjskiemu. W 1831 roku ranny w obronie Warszawy. Skazany wyrokiem sądu rosyjskiego na śmierć przez poćwiartowanie. Wyrok zamieniono na 24 lata katorgi w kopalniach syberyjskich. Stał się symbolem aspiracji niepodległościowych polaków.
Cech Krawców i Rzemiosł Włókienniczych m.st. Warszawy Krąg Pamięci Narodowej Warszawa 27. XI. 2005 r.

21. gen. Henryka Dembińskiego
Tablica granit polerowany, napis: Pamięci gen. dyw. Henryka Dembińskiego bohatera Powstania Listopadowego obrońcy Warszawy 6 - 7 września 1831r. wodza wojsk węgierskich w 1849r.
Dzielnica Śródmieście m.st. Warszawy Krąg Pamięci Narodowej listopad 2005

22. gen. Piotra Szembeka
Tablica granit polerowany, napis: Pamięci gen. dyw. Piotra Szembeka Kawalera Orderu Virtuti Militari bohaterskiego dowódcy w walkach z najeźdźcą rosyjskim pod Wawrem i Grochowem w dniach 19 i 25 lutego 1831r.
Rada i Zarząd Dzielnicy Praga Południe m.st. Warszawy Krąg Pamięci Narodowej listopad 2005

23. gen. Jana Umińskiego
Tablica granit polerowany, napis: Pamięci gen. dyw. Jana Umińskiego bohatera Powstania Listopadowego Kawalera Orderu Virtuti Militari obrońcy Warszawy przed najeźdźcą rosyjskim w dniach 24 i 25 lutego 1831r
Mieszkańcy Rada i Zarząd Dzielnicy Targówek m.st. Warszawy Krąg Pamięci Narodowej
Warszawa 26. 02. 2006 r.

24. Pamięci kobiet w powstaniu
Tablica granit polerowany, napis: Pamięci ofiarnych kobiet polskich bohaterek Powstania Listopadowego Emilii Plater, Józefiny Rostowskiej, Barbary Bronisławy Czarnowskiej, Klaudyny z Działdowskich Potockiej, Emilii Szczanieckiej
Rada i Zarząd Dzielnicy Praga Południe m.st. Warszawy Krąg Pamięci Narodowej 27 listopad 2005 r.

25. gen. Ludwika Kickiego i Ułanów Grochowskich
Tablica granit polerowany, napis: Pamięci gen. Ludwika Kickiego i Ułanów Grochowskich bohatersko broniących Polski przed najeźdźcą rosyjskim w wojnie 1830 - 1831 roku.
Krąg Pamięci Narodowej NSZZ Solidarność w Warszawskich Zakładach Radiowych "RAWAR"

26. mjr. Waleriana Łukasińskiego
Tablica granit polerowany, napis: Pamięci mjr. Waleriana Łukasińskiego założyciela w 1821 roku Towarzystwa Patriotycznego aresztowanego 1822 roku najtajniejszego więźnia carów rosyjskich Mikołaja I i Aleksandra II więzionego przez 46 lat w lochach Szlisseburga do śmierci w dn. 27 lutego 1868 roku.
"Nastanie dzień sądu i rachunku Rosja będzie zmuszona wypłacić do ostatniego szeląga za gwałcenie praw boskich i ludzkich nie tylko względem obcych narodów ale nawet względem własnych ludów" - z testamentu Waleriana Łukasińskiego
Józef, Stefan, Arkadiusz, Andrzej, Sławomir i Stanisław Melakowie, Jan Pachowski, S. i A. Rosińscy, J. Szymkowski, M. Stańczak, J. Waś

27. gen. Michała Mycielskiego i jego braci
Tablica granit polerowany, napis: Pamięci bohaterów Bitwy Grochowskiej Braci Mycielskich Ludwika poległego 25 lutego 1831r w obronie Olszynki Grochowskiej Józefa bohatera bitew pod Grochowem i Dębem Wielkim Kawalera Orderu Virtuti Militari Gen. bryg. Michała Mycielskiego oficera Sztabu Dowódcy sił polskich w Bitwie Grochowskiej Rada i Zarząd Dzielnicy Praga Południe m.st. Warszawy Krąg Pamięci Narodowej Warszawa 26 lutego 2006 r.

28. gen. Jana Skrzyneckiego
Tablica granit polerowany, napis: Pamięci gen. dyw. Jana Skrzyneckiego bohaterskiego dowódcy
3 Dywizji Piechoty w Bitwie Grochowskiej w dniu 25 lutego 1931 roku od 26 lutego 1831r. Wodza Naczelnego w Wojnie polsko - rosyjskiej Generała armii belgijskiej
Stefan, Andrzej, Arkadiusz, Sławomir Melakowie, Sylwester Kierc i Andrzej Wierzbicki, Jan Pachowski, Jan Waś Krąg Pamięci Narodowej 25. 11. 2007 r.

29. Poetów piewców powstania
Tablica granit polerowany, napis: Pamięci poetów - piewców Powsyania Listopadowego
Kazimierza Delavigne, Stefana Graczyńskiego, Konstantego Gaszyńskiego, Adama Mickiewicza, Juliusza Mosena, Aleksandra Odojewskiego, Wincentego Pola, Juliusza Słowackiego, Stefana Witwickiego.
Ich poezja utrwaliła mit niezwyciężonej Warszawy
Wojewoda Mazowiecki Tomasz Koziński Krąg Pamięci Narodowej 26. XI. 2006r.

30. Obrońcom twierdz w Modlinie i Zamościu
Tablica granit polerowany, napis: Hołd Bohaterom nierównej walki o wyzwolenie Ojczyzny a przeważającymi siłami rosyjskimi
Obrońcom twierdzy w Modlinie pod dowództwem komendanta gen. brygady Ignacego Hilarego Ledóchowskiego (kapitulacja 9 X 1931 roku)
W Zamościu pod dowództwem komendanta gen. brygady Jana Krysińskiego (kapitulacja 22 X 1931 roku)
Ostatnim punktom oporu wojsk polskich w czasie narodowego Powstania Listopadowego 1830 - 1831
ks. Szczepan Stalpiński, Józef Melak, Robert Kuś, Jerzy Nowicki, Krzysztof Kossowski, Stanisław Melak
Warszawa 29 XI 2009

31. gen. Ludwika Michała Paca
Tablica granit polerowany, napis: Pamięci gen.dyw. Ludwika Michała Paca bohatera Kampanii Napoleońskiej i Wojny Polsko - Rosyjskiej 1830 - 1831. Kawalera Orderu Virtuti Militri i Komandorii Legii Honorowej, Wstęgi św. Stanisława i Bawarskiego Krzyża Wojskowego. Ofiarnego Obrońcy Niepodległości Rzeczypospolitej.
Stefan, Arkadiusz, Andrzej, Sławomir Melakowie, Jan Waś, Stanisław Rosiński, Jan Pachowski, Janusz Szymkowski, Bogdan Minkowski Krąg pamięci Narodowej 25. II. 2007 r.

32. Pamięci spiskowców belewderczyków
Tablica granit polerowany, napis: Pamięci spiskowców belwederczyków bohaterów walk pod Wawrem i Grochowem Ludwika Nabielaka, Józefa Zaliwskiego, karola Szlegela, Feliksa Nowosielskiego, Janusza Świętopełka - Czetwertyńskiego, Aleksandra Świętosławskiego, Wincentego Kobylińskiego, Karola Paszkiewicza, Edwarda Rottermunda, Rocha Rupniewskiego, Ludwika Orpiszewskiego, Walentego Nasierowskiego
Senator Ewa Tomaszewska Krąg Pamięci Narodowej 26.XI.2006 r.

33. kpt. Artura Zawiszy
Tablica granit polerowany, napis: Pamięci kpt. Artura Zawiszy uczestnika walk konspiracji akademickiej na Uniwersytecie Warszawskim bohatera walk pod Grochowem i Białołęką w 1831. Nieugiętego orędownika sprawy niepodległości straconego przez okupanta rosyjskiego 27.XI. 1833r.
Rada i Zarząd Dzielnicy Ochota m.st. Warszawy Krąg Pamięci Narodowej 26.XI. 2006 r.


Nieostatni/TP

Więcej na ten temat



Galeria



Dodaj komentarz

Publikowane komentarze są prywatnymi opiniami użytkowników portalu. Twoja-Praga.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii

Polub nasz fanpage i bądź na bieżąco

Polecamy

Bezpłatne ogłoszenia