Katownia NKWD została zabytkiem

13.03.2013
Piwnica przy Strzeleckiej 8, fot. Urząd Ochrony ZabytkówPiwnice kamienicy przy Strzeleckiej 8 na Nowej Pradze jako świadectwo zbrodni NKWD z lat 1944-48 z uwagi na wartości historyczne i naukowe zostały objęte ochroną konserwatorską.

Kamienica przy Strzeleckiej została zbudowana w połowie lat 30-tych XX wieku i do 1939 roku pozostała niezamieszkała. Po wybuchu wojny, zasiedlili ją tzw. dzicy lokatorzy, usunięci przez Rosjan po zdobyciu Pragi we wrześniu 1944 roku.

W piwnicach tej kamienicy latach 1944-48 przetrzymywano, przesłuchiwano i torturowano żołnierzy Armii Krajowej, Narodowych Sił Zbrojnych i Zrzeszenia "Wolność i Niezawisłość". Miejsce to jest świadkiem represji o skali porównywalnej tylko z osławioną siedzibą gestapo przy al. Szucha. W piwnicach katowni rozgrywały się przerażające sceny. W miejscu tym przesłuchiwano więźniów, bito ich metalowymi prętami, przypalano papierosami, wybijano zęby i polewano lodowatą wodą. Po przesłuchaniach więźniowie byli selekcjonowani i wysyłani m.in. do obozu NKWD w Rembertowie.

Po likwidacji aresztu, budynek zasiedlono, a piwnice oddano w użytkowanie lokatorom. Mieszkali tu, między innymi dawni funkcjonariusze aparatu represyjnego.

Do dziś część pomieszczeń piwnicznych posiada ślady użytkowanie piwnic na cele więzienne (NKWD, później Wojewódzki Urząd Bezpieczeństwa Publicznego) w latach 1944-48, na które składają się inskrypcje zachowane na ścianach w postaci: imion oraz nazwisk osadzonych, dat i haseł patriotycznych, rzadziej rysunków; drzwi do piwnic zaopatrzonych w prowizoryczne judasze.

Historyczny obiekt zyskał opiekę konserwatora dzięki trwającym wiele lat staraniom kombatantów, działaczy społecznych oraz Instytutu Pamięci Narodowej, zwłaszcza dra Tomasza Łabuszewskiego z Biura Edukacji Publicznej warszawskiego oddziału IPN oraz Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Warszawie.

Tablica pamiątkowa

Kolejnym krokiem musi być umieszczenie tablicy pamiątkowej na budynku. "My się w to zaangażujemy, tym bardziej, że jest to jedno z wielu takich miejsc na Pradze. Dobrze byłoby również, aby piwnice były dostępne dla grup odwiedzających to miejsce i pełniły rolę edukacyjną i muzealną" - tłumaczy naczelnik Wydziału Krajowego ROPWiM.


TJ/JD/KZ


Więcej na ten temat


Galeria


Piwnica przy Strzeleckiej 8, fot. Urząd Ochrony ZabytkówPiwnica przy Strzeleckiej 8, fot. Urząd Ochrony Zabytków


Wasze komentarze

64x64

Zbigniew napisał:

Wybudowany na przełomie lat 40 i 50 budynek naprzeciwko,na rogu Strzeleckiej i środkowej,byl blokiem mieszkalnym bezpieków.Też był chroniony przez jednostki KBW,Przy wejściu od ulicy Środkowej stała budkaa strażnicza i nikt obcy nie mógł wchodzić na teren!
2013-03-18 02:18

Dodaj komentarz

Publikowane komentarze są prywatnymi opiniami użytkowników portalu. Twoja-Praga.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii

Polub nasz fanpage i bądź na bieżąco

Polecamy

Bezpłatne ogłoszenia