Strzelecka

Ulica Strzelecka na Nowej Pradze w dzielnicy Praga Północ w Warszawie biegnie od ulicy Konopackiej do ulicy Szwedzkiej.

Jest jedną z najstarszych ulic Pragi, jej historia sięga aż 1792 roku (por. K. Handke "Słownik nazewnictwa Warszawy"). Istniała już w czasach napoleońskich wewnątrz fortyfikacji, choć bliżej Wisły, w miejscu obecnej Ratuszowej. Była wtedy drogą prowadzącą od końca Targowej do wojskowych instalacji, fortów i strzelnic - stąd wywodzi się jej nazwa.

W okresie Królestwa Kongresowego pojawia się w wykazie ulic i biegnie w okolicach dzisiejszego ZOO.

W czasie, kiedy powstawała Nowa Praga, podczas parcelacji gruntów Strzelecką przesunięto nieco na wschód i ulokowano między obecnymi ulicami: Konopacką i Szwedzką.

W latach 1861-6 pod nr 11/13 na rogu z ulicą Środkową powstał dom Ksawerego Konopackiego, założyciela Nowej Pragi. Wtedy to ulica uzyskała duże znaczenie razem z Wileńską i Szwedzką, odróżniając się murowanymi kamienicami i swoistą "elitarnością" od większości ulic sąsiedniego Targówka, Szmulek, Pelcowizny. W wielokondygnacyjnych kamienicach zamieszkiwali pracownicy kolei, zakładów przemysłowych, rzemieślniczych.

w 1905 roku w narożniku ulicy Szwedzkiej i Środkowej zostały wzniesione monumentalne, trzypiętrowe hale fabryczne o dekoracyjnych elewacjach użytkowane przez - Towarzystwo Akcyjne Fabryki Lamp - Bracia Brunner, Hugo Schneider i R. Ditmar. Wjazd do fabryki mieścił się przy końcu Strzeleckiej.

Zawsze w przeciwieństwie do ulic Wileńskiej czy Szwedzkiej, zachowywała Strzelecka swoją zaciszność. Było tu stosunkowo niewiele sklepów. Jedyne, większe przed wojną to: pod nr 29 "delikatesy" Leona Bronca, mydlarnia Wawrzyńczaka pod nr 33.

W 1972 roku pod nr 16 zbudowano budynek Przedszkola nr 167.

W latach 2000-2004 Towarzystwo Budownictwa Społecznego Praga Północ pod nr 21/25 i 27/29 wzniosło budynki mieszkalne.

W 2007 roku pod nr 1 firma Unidevelopment oddała do użytku budynek mieszkalny z 28 lokalami mieszkalnymi i garażami w poziomie parteru i podziemia.

przy ul. Strzeleckiej. Po opuszczeniu terenu przez kupców w grudniu 2015

1 marca 2020 roku po dwóch latach prac adaptacyjnych została otwarta dla zwiedzających Izba Pamięci "Strzelecka 8" - poświęcona więźniom aresztu Wojewódzkiego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego.

W czerwcu 2020 roku pod nr 26 powstał mural "Bazar Puchalskiego i Domańskiego", zaś w listopadzie 2020 roku na ścianie kamienicy pod nr 5 powstał w ramach festiwalu Street Art Doping 2020 mural "Moonlight Wolf".

Na początku lutego 2021 roku rozpoczął się generalny remont przedszkola nr 167.

W 2022 roku w miejscu gdzie od lat 90. do grudnia 2015 istniała niewielki bazarek Towarzystwo Budownictwa Społecznego Praga Północ rozpoczęło budowę budynku z 29 lokali mieszkalnymi.

MP/TJ/DW

Ciekawostki

Najstarszy widok ulicy Strzeleckiej pochodzi z okresu 1866/67. Jest to prezentowana obok rycina ukazująca biegnącą w głąb Nowej Pragi ulicę (widok od obecnej ulicy 11 Listopada) oraz jej skrzyżowanie z poprzecznie biegnącą ulicą Środkową.
Nocą 31 VIII na 1 IX 1892 roku wybuchł na posesji nr 1 wielki pożar. Jak donosiły gazety, ogień zaprószyli wieczorem chłopcy palący po kryjomu papierosy w jednej z komórek. Łącznie ucierpiało kilkanaście drewnianych posesji.
Mydlarnia Wawrzyńczaka pod nr 33 dysponowała pierwszym w tych stronach telefonem, dostępnym dla szerszej publiczności.
Strzelecka 8- dawna Środkowa 13... Jasna kamienica z XIX wieku pamięta te straszne, jakże niechlubne wydarzenia stosunkowo niedawnej historii. Już w 1945 r. zajął ją Urząd Bezpieczeństwa Publicznego. "Początkowo na mieszkania dla swoich pracowników, ale z chwilą przeludnienia więzienia przy Sierakowskiego jej piwnice zamieniono na cele" - pisze w jednym z artykułów cyklu "Praga nieznana" Maria Terlecka. Nieopodal, po sąsiedzku przy Strzeleckiej 10/12 urzędowało już NKWD. Na lewym brzegu rzeki trwało powstanie, a tu od wyzwolenia Pragi w dniu 14 września więziono ludzi w imię "nowej, komunistycznej wiary" - zarówno Polaków jak i Niemców. Więziono też tych, których nazwiska brzmiały obco. Tu przywieziono z Pruszkowa, podstępnie aresztowanych Okulickiego, Jankowskiego i Pużaka - trzech z szesnastu działaczy podziemnego Państwa Polskiego, podległych w czasie wojny rządowi Rzeczpospolitej Polskiej na emigracji. Tu przetrzymywano ich do czasu przewiezienia do Moskwy, aby skazać w bezprawnym procesie, zwanym "procesem szesnastu". Jeszcze zachowały się ślady w piwnicach kamienicy: numery celi, nazwiska. "(...) Od lewej były cele mężczyzn - pisze dalej pani Terlecka - po prawej - kobiet oraz kuchnia, w której spały na piętrowej pryczy. (...) Na posiłki doprowadzano więźniów na Sierakowskiego, ale gotowano też i tu. Kuchnia to obecna piwnica nr 44. (...) Okna cel kobiecych wychodziły na podwórko, mężczyzn na ulicę. Więźniowie w ciągu dnia pracowali na mieście. Jeśli któryś więzień umierał - to anonimowo. (...) Los niektórych więźniów miał epilog na Cmentarzu Bródzieńskim. (...) Zmarłych chowano byle jak, w nocy, zawiniętych w koc. Nie ma tu ani krzyża, ani znaku, ani mogił. (...) Rodziny przeważnie nie znały ich losów.(...) Na Strzeleckiej 8 wszystko teraz wygląda inaczej, bo pomieszczenia więzienne podzielono na małe, lokatorskie piwniczki (...)."
Do dziś żyją ludzie pamiętający tamte czasy. Niektórzy z nich twierdzą, że na podwórzu był mur, pod którym wykonywano wyroki śmierci, że znajdowała się tu również szubienica, a na środku podwórka pochowane są szczątki zamęczonych na śmierć ofiar powojennej władzy.
Do 12 kwietnia 1954 r. taką nazwę nosiła dzisiejsza ul. Muszkieterów a do 5 maja 1960 r. ul. Krokwi.
Obecnie dom Ksawerego Konopackiego nazywany nieco na wyrost pałacykiem Konopackiego jest w stanie ruiny. Pojawiające się pomysły wykorzystania go do celów muzealnych nie są realizowane...

Więcej na ten temat

Obiekty

Firmy i Instytucje

Galeria

Wasze komentarze

Maria napisał:

Przedszkole nr 167 Strzelecka 16 poszukuje starych fotografii tego miejsca gdzie obecnie stoi budynek

2015-01-04 16:48

Dodaj komentarz

Publikowane komentarze są prywatnymi opiniami użytkowników portalu. Twoja-Praga.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii

Strzelecka

Ciekawostki

Więcej na ten temat

Obiekty

Firmy i Instytucje

Galeria

Wasze komentarze

Maria napisał:

Dodaj komentarz

Najnowsze informacje

Przez trzy weekendy tramwaje nie będą dojeżdżały do pętli...

Konserwator zmienił zdanie. Fotoradary na moście Poniatowskiego pozostają!

Zdewastowany dawny szalet na Kamionkowskich Błoniach Elekcyjnych zostanie...

PZLA wydał pozytywną ocenę o zmodernizowanym stadionie "Podskarbińska"

Nowa filia poradni Psychologiczno-Pedagogicznej nr 4

Będzie przełom? Kolejny przetarg na remont drewniaka z dużą szansą na...

Najczęściej czytane

Drwęcka

Markowska 13

Stanów Zjednoczonych 34

Chodakowska 19/31

Lubelska 20/20A - Parking Strzeżony

Osiedle "Ostrobramska - Trzy Wieże"

Polub nasz fanpage i bądź na bieżąco

Baza firm (3316)

Baza instytucji

Polecamy

Bezpłatne ogłoszenia

O nas

Nawigacja

Patronaty