Perła Szmulowizny w rejestrze zabytków. Układ urbanistyczny Kawęczyńskiej pod ochroną konserwatorską

Dodano: 15.06.2021, modyfikacja: 15.06.2021

Mazowiecki Wojewódzki Konserwator Zabytków - Jakub Lewicki podjął decyzję o wpisaniu do rejestru zabytków nieruchomych województwa mazowieckiego historycznego układu urbanistycznego ulicy Kawęczyńskiej na Pradze Północ. O wpis wnioskowało Stowarzyszenie Mieszkańców "Michałów".

Układ urbanistyczny Kawęczyńskiej pod ochroną konserwatorską

- Wartości zachowanego do dziś historyczny układ urbanistyczny ul. Kawęczyńskiej wyrażają się przede wszystkim poprzez zachowany przebieg ulicy, jej szerokości, charakterystycznych form zagospodarowania posesji oraz typowej dla okolicy skali zabudowy. Założenie urbanistyczne ul. Kawęczyńskiej jest ponadto przykładem historycznej tkanki miejskiej o zróżnicowanych i czytelnych nawarstwieniach. Obejmują one grupę budynków wzniesionych na przełomie XIX i XX w., głównie murowanych, o kilku kondygnacjach, tynkowanej elewacji, balustradach żeliwnych i kutych. Wyjątkowo cenna jest zachowana drewniana oficyna Edmunda Burkego. Budynki wznoszone w późniejszych latach to kamienice 4- i 5-kondygnacyjne, o zachowanym wystroju elewacji łączącym cechy wczesnego modernizmu ze skromną dekoracją architektoniczną, w niektórych przypadkach usuniętą po 1945 r. Istotnym elementem kształtującym przestrzeń urbanistyczną są budynki poprzemysłowe, o ceglanej elewacji, a także budynki i infrastruktura techniczna związana z obsługą zajezdni tramwajowej. Charakterystycznym elementem historycznego założenia ulicy jest bryła kościoła oraz dominująca nad zabudową dzwonnica Bazyliki Najświętszego Serca Jezusowego. Zachowane elementy wystroju elewacji, stolarki okiennej, detalu architektonicznego poszczególnych budynków są przykładem kultury materialnej Pragi i mają zasadniczy wpływ na odbiór wizualnego wyrazu założenia urbanistycznego ul. Kawęczyńskiej.

Niepodważalna jest wartość historyczna założenia urbanistycznego ul. Kawęczyńskiej, które w znaczmy stopniu zachowało czytelny układ nadany mu pod koniec XIX w. Charakter zabudowy i kolejne jej etapy wynikają z sąsiedztwa zakładów przemysłowych, m.in. Fabryki Drutu, Sztyftów i Gwoździ przy ul. Objazdowej 1, a także zajezdni tramwajowej na Pradze. Z ul. Kawęczyńską łączą się szczególnie postaci Marii i Michała Radziwiłłów, dzięki którym wzniesiona została Bazylika Najświętszego Serca Jezusowego wraz z zabudową dla osób w stanie duchownym oraz budynki przeznaczone dla organizacji zajmujących się pomocą społeczną. Działalność filantropijną Radziwiłłów upamiętnia nazwa „Michałów”, która zwyczajowo określa ten teren Pragi. Ulica od początku łączyła funkcje mieszkalne i przemysłowe, co znajduje kontynuację we współczesnym sposobie zagospodarowania i charakterze jej zabudowy.

Wartość naukowa ww. założenia urbanistycznego wynika z jego warstwy materialnej – zróżnicowanych w obrębie tworzących układ urbanistyczny ulicy budynków w zakresie materiałów i technologii wykonania, układów funkcjonalno-przestrzennych i rozwiązań typologicznych, odmiennych dla kamienic czynszowych z końca XIX w. i początku XX w. oraz zabudowy przemysłowej. Założenie urbanistyczne ul. Kawęczyńskiej stanowi istotne źródło do badań nad dziejami tej części Pragi oraz zmianami w topografii Szmulowizny oraz jej podziałów hipotecznych, kolejnych faz zabudowy i przekształceń. Na terenie założenia możliwe jest odczytanie pierwotnej koncepcji zagospodarowania, a także roli jaką historycznie spełniała ul. Kawęczyńska, co znajduje odzwierciedlenie w nazwie ulicy oraz jej zachowanej zabudowie - czytamy w uzasadnieniu wpisu na stronie MWKZ.

MWKZ/TJ

Więcej na ten temat

Ulica Kawęczyńska

Dodaj komentarz

Publikowane komentarze są prywatnymi opiniami użytkowników portalu. Twoja-Praga.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii

Perła Szmulowizny w rejestrze zabytków. Układ urbanistyczny Kawęczyńskiej pod ochroną konserwatorską

Więcej na ten temat

Dodaj komentarz

Najnowsze informacje

Lato Konesera nie zwalnia tempa. Sierpień na Pradze pod znakiem rozrywki i...

Cyraneczki z nową nawierzchnią. Prace już trwają

Osiem nabojów i opaska na ramię. Radny Pragi rapuje w hołdzie dla...

Śmiertelnie potrącił skuterzystę i uciekł z miejsca wypadku. Został...

Poznaliśmy oferty w przetargu na budowę kładki przez Wisłę

Przeszkodą roszczenia i polityka mieszkaniowa miasta. Coraz trudniej...

Najczęściej czytane

Grochowska piekarnia do wyburzenia?

Dawne nazwy ulic na Grochowie

Czekoladowy weekend w fabryce Wedla

Niosła pomoc. Została ukarana

Zetną drzewa pod osiedle na Gocławiu

Gocław coraz bardziej skomunikowany

Polub nasz fanpage i bądź na bieżąco

Baza firm (2648)

Baza instytucji

Polecamy

Bezpłatne ogłoszenia

O nas

Nawigacja

Patronaty

Konto