Rzeczy do zabawy. Edward Manitius i jego wytwórnia w Muzeum Pragi

Dodano: 03.12.2021, modyfikacja: 03.12.2021

Zwierzątka-bombonierki, w których można było znaleźć czekoladki od Wedla, sprytne "Wesołe kulki" i pobudzające wyobraźnię "Hocki-klocki" - oryginalne projekty Edwarda Manitiusa sprzed stu lat zachwycają do dziś. To przedmioty nieoczywiste: cieszące oko zabawki i jednocześnie pudełka, obiekty sztuki użytkowej, przedmioty o walorach edukacyjnych, a także gadżety reklamowe. Wystawa w Muzeum Warszawskiej Pragi jest pierwszą prezentacją największej w Polsce kolekcji dzieł i pamiątek po warszawskim twórcy.

Wystawa od 2 grudnia 2021 do 10 kwietnia 2022

W wytwórni zabawek przy ulicy Kępnej na Pradze od lat 20. XX wieku produkowano niezwykłe przedmioty. Projektowane przez Edwarda Manitiusa zabawki, pomoce szkolne i gadżety reklamowe dla firm wyróżniały się innowacyjnością i jakością wykonania.

Wystawa Rzeczy do zabawy. Edward Manitius i jego wytwórnia opowiada o założonej w 1926 roku Wytwórni Zabawek i Wyrobów Zdobniczych. Przedstawia jej sposób funkcjonowania w rodzinnej kamienicy, współpracę ze znanymi producentami słodyczy triumf na wystawie światowej w Nowym Jorku w 1939 roku oraz doświadczenia lat powojennych w zmienionym systemie politycznym i ekonomicznym.

Na wystawie pokazano 160 obiektów. Poprzez figurki zwierząt, projekty, rysunki, gry i zabawki, a także fotografie i wycinki prasowe opowiedziana jest historia nowatorskiego podejścia Edwarda Manitiusa – do projektowania i zabawek, ale też reklamy i modelu prowadzenia firmy. Tłem dla tej wyjątkowej historii jest Praga, gdzie w kamienicy na ul. Kępnej Manitius mieszkał i pracował.

Cechy charakterystyczne wyrobów od Manitiusa to wielofunkcyjność i łamanie schematów w myśleniu o przedmiocie użytkowym. Na wystawie będzie można zobaczyć także projekty studentek i studentów warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych. Zainspirowały ich pomysły Manitiusa – wychodząc od idei tradycyjnej drewnianej drążonej zabawki czy układanek konstrukcyjnych stworzyli obiekty, które bawią i uczą.

Na wystawie pokazana jest także postać praskiego artysty-rzemieślnika. Na czym polegał jego fenomen i sukces? Jak funkcjonowała jego firma w rodzinnej kamienicy w centrum prawobrzeżnej Warszawy?

- W różnych okresach życia nazywano go przedsiębiorcą, przemysłowcem, mistrzem, profesorem. Poruszał się swobodnie w obszarach sztuki użytkowej, rzemiosła i przemysłu, branży reklamowej i ekonomii. Jego wytwórnia reprezentowała niełatwy do zaklasyfikowania model działania. Z pewnością nie była ani tradycyjnym zakładem rzemieślniczym, ani fabryką nastawioną na masową produkcję- mówi kuratorka wystawy Jolanta Wiśniewska.

Manitius był jednym z twórców i praktyków powstającego wówczas nowego zawodu – projektanta, nowej dziedziny – wzornictwa. Dbał o estetykę, oryginalność i funkcjonalność tych seryjnie wytwarzanych przedmiotów. Twórczo zaadaptował ludowe wzory i rozwiązania, łącząc je z modernistyczną stylistyką.

Stawiamy jego dokonania na równi z ważnymi propozycjami projektowymi lat trzydziestych XX wieku. Zwierzęce figurki-schowki-bombonierki były odpowiedzią Manitiusa na nowe wyzwania epoki – zainteresowanie dzieckiem i jego potrzebami, dążenie do nowoczesności i poszukiwanie wielofunkcyjnych rozwiązań; rodzącą się reklamę i jej środki - mówi Lena Wicherkiewicz, kuratorka wystawy.
Â
Wystawie towarzyszy bogato ilustrowane wydawnictwo pt. „Rzeczy do zabawy. Edward Manitius i jego wytwórnia”.

Kim był Edward Tadeusz Manitius?

Edward Tadeusz Manitius (1902-1975) – przemysłowiec, projektant, właściciel Wytwórni Zabawek i Wyrobów Zdobniczych przy ul. Kępnej 15 w Warszawie. Pochodził ze znanej i zasłużonej dla Warszawy rodziny ewangelickiej. Urodził się, wychował, niemal całe życie mieszkał i pracował w rodzinnej kamienicy na Pradze. Kochał także Tatry, aktywnie działał na rzecz promowania regionu i turystyki górskiej.

W 1926 roku, jeszcze jako student ekonomii na Wyższej Szkole Handlowej, założył własną firmę, która produkowała projektowane przez niego przedmioty z drewna. Największym uznaniem odbiorców cieszyły się kolorowe drążone figurki zwierząt, będące jednocześnie zabawkami, opakowaniami na słodycze i ozdobnymi drobiazgami. Sprzedawał je firmom produkującym słodycze w różnych miastach Polski i za granicą.

Projekty Manitiusa wyróżniały się na tle branży zabawkarskiej pomysłowością, formą i jakością wykonania. Dbał o estetykę, oryginalność i funkcjonalność tych seryjnie wytwarzanych przedmiotów. Twórczo zaadaptował ludowe wzory i rozwiązania, łącząc je z modernistyczną stylistyką. Figurki zwierząt zaprezentowano między innymi w pawilonie polskim na wystawie światowej w 1939 roku w Nowym Jorku.

Wytwórnia przetrwała okupację dzięki produkcji drewnianych chodaków. Po zakończeniu wojny, w nowych realiach polityczno-gospodarczych, jej specjalnością stały się zabawki pedagogiczne. W 1950 roku została przejęta przez zarząd państwowy i odebrana właścicielowi. W ostatnim okresie życia Manitius projektował i wytwarzał autorskie zabawki oraz pomoce dydaktyczne dla szkół i przedszkoli wykonane z plastiku. Aktywnie działał w organizacjach cechowych i warszawskiej izbie rzemieślniczej.

MWP/IP

Więcej na ten temat

Ulica Targowa

Dodaj komentarz

Publikowane komentarze są prywatnymi opiniami użytkowników portalu. Twoja-Praga.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii

Rzeczy do zabawy. Edward Manitius i jego wytwórnia w Muzeum Pragi

Więcej na ten temat

Dodaj komentarz

Najnowsze informacje

Lidl wkrótce otwiera nowy sklep i szuka pracowników

Miały walczyć ze smogiem a uschły po kilku miesiącach. Co poszło nie tak?

Miasto odnowi 1800 pustostanów. To "najwięcej od lat"

Klapkiem próbował strącić drona straży miejskiej

Nareszcie! Kopia "Fauna na Delfinie" wróciła do Parku Skaryszewskiego

Dawny budynek PZO zamienia się w stertę gruzu

Najczęściej czytane

Grochowska piekarnia do wyburzenia?

Budują nowe osiedla. Bezpiecznego dojścia do Rezerwatu Olszynka Grochowska...

Dawne nazwy ulic na Grochowie

Czekoladowy weekend w fabryce Wedla

W King Cross Praga powstał Tymczasowy Punkt Szczepień

Niosła pomoc. Została ukarana

Polub nasz fanpage i bądź na bieżąco

Baza firm (2799)

Baza instytucji

Polecamy

Bezpłatne ogłoszenia

O nas

Nawigacja

Patronaty

Konto