Rzeczy do zabawy. Edward Manitius i jego wytwórnia w Muzeum Pragi

Dodano: 03.12.2021, modyfikacja: 03.12.2021

Zwierzątka-bombonierki, w których można było znaleźć czekoladki od Wedla, sprytne "Wesołe kulki" i pobudzające wyobraźnię "Hocki-klocki" - oryginalne projekty Edwarda Manitiusa sprzed stu lat zachwycają do dziś. To przedmioty nieoczywiste: cieszące oko zabawki i jednocześnie pudełka, obiekty sztuki użytkowej, przedmioty o walorach edukacyjnych, a także gadżety reklamowe. Wystawa w Muzeum Warszawskiej Pragi jest pierwszą prezentacją największej w Polsce kolekcji dzieł i pamiątek po warszawskim twórcy.

Wystawa od 2 grudnia 2021 do 10 kwietnia 2022

W wytwórni zabawek przy ulicy Kępnej na Pradze od lat 20. XX wieku produkowano niezwykłe przedmioty. Projektowane przez Edwarda Manitiusa zabawki, pomoce szkolne i gadżety reklamowe dla firm wyróżniały się innowacyjnością i jakością wykonania.

Wystawa Rzeczy do zabawy. Edward Manitius i jego wytwórnia opowiada o założonej w 1926 roku Wytwórni Zabawek i Wyrobów Zdobniczych. Przedstawia jej sposób funkcjonowania w rodzinnej kamienicy, współpracę ze znanymi producentami słodyczy triumf na wystawie światowej w Nowym Jorku w 1939 roku oraz doświadczenia lat powojennych w zmienionym systemie politycznym i ekonomicznym.

Na wystawie pokazano 160 obiektów. Poprzez figurki zwierząt, projekty, rysunki, gry i zabawki, a także fotografie i wycinki prasowe opowiedziana jest historia nowatorskiego podejścia Edwarda Manitiusa – do projektowania i zabawek, ale też reklamy i modelu prowadzenia firmy. Tłem dla tej wyjątkowej historii jest Praga, gdzie w kamienicy na ul. Kępnej Manitius mieszkał i pracował.

Cechy charakterystyczne wyrobów od Manitiusa to wielofunkcyjność i łamanie schematów w myśleniu o przedmiocie użytkowym. Na wystawie będzie można zobaczyć także projekty studentek i studentów warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych. Zainspirowały ich pomysły Manitiusa – wychodząc od idei tradycyjnej drewnianej drążonej zabawki czy układanek konstrukcyjnych stworzyli obiekty, które bawią i uczą.

Na wystawie pokazana jest także postać praskiego artysty-rzemieślnika. Na czym polegał jego fenomen i sukces? Jak funkcjonowała jego firma w rodzinnej kamienicy w centrum prawobrzeżnej Warszawy?

- W różnych okresach życia nazywano go przedsiębiorcą, przemysłowcem, mistrzem, profesorem. Poruszał się swobodnie w obszarach sztuki użytkowej, rzemiosła i przemysłu, branży reklamowej i ekonomii. Jego wytwórnia reprezentowała niełatwy do zaklasyfikowania model działania. Z pewnością nie była ani tradycyjnym zakładem rzemieślniczym, ani fabryką nastawioną na masową produkcję- mówi kuratorka wystawy Jolanta Wiśniewska.

Manitius był jednym z twórców i praktyków powstającego wówczas nowego zawodu – projektanta, nowej dziedziny – wzornictwa. Dbał o estetykę, oryginalność i funkcjonalność tych seryjnie wytwarzanych przedmiotów. Twórczo zaadaptował ludowe wzory i rozwiązania, łącząc je z modernistyczną stylistyką.

Stawiamy jego dokonania na równi z ważnymi propozycjami projektowymi lat trzydziestych XX wieku. Zwierzęce figurki-schowki-bombonierki były odpowiedzią Manitiusa na nowe wyzwania epoki – zainteresowanie dzieckiem i jego potrzebami, dążenie do nowoczesności i poszukiwanie wielofunkcyjnych rozwiązań; rodzącą się reklamę i jej środki - mówi Lena Wicherkiewicz, kuratorka wystawy.
Â
Wystawie towarzyszy bogato ilustrowane wydawnictwo pt. „Rzeczy do zabawy. Edward Manitius i jego wytwórnia”.

Kim był Edward Tadeusz Manitius?

Edward Tadeusz Manitius (1902-1975) – przemysłowiec, projektant, właściciel Wytwórni Zabawek i Wyrobów Zdobniczych przy ul. Kępnej 15 w Warszawie. Pochodził ze znanej i zasłużonej dla Warszawy rodziny ewangelickiej. Urodził się, wychował, niemal całe życie mieszkał i pracował w rodzinnej kamienicy na Pradze. Kochał także Tatry, aktywnie działał na rzecz promowania regionu i turystyki górskiej.

W 1926 roku, jeszcze jako student ekonomii na Wyższej Szkole Handlowej, założył własną firmę, która produkowała projektowane przez niego przedmioty z drewna. Największym uznaniem odbiorców cieszyły się kolorowe drążone figurki zwierząt, będące jednocześnie zabawkami, opakowaniami na słodycze i ozdobnymi drobiazgami. Sprzedawał je firmom produkującym słodycze w różnych miastach Polski i za granicą.

Projekty Manitiusa wyróżniały się na tle branży zabawkarskiej pomysłowością, formą i jakością wykonania. Dbał o estetykę, oryginalność i funkcjonalność tych seryjnie wytwarzanych przedmiotów. Twórczo zaadaptował ludowe wzory i rozwiązania, łącząc je z modernistyczną stylistyką. Figurki zwierząt zaprezentowano między innymi w pawilonie polskim na wystawie światowej w 1939 roku w Nowym Jorku.

Wytwórnia przetrwała okupację dzięki produkcji drewnianych chodaków. Po zakończeniu wojny, w nowych realiach polityczno-gospodarczych, jej specjalnością stały się zabawki pedagogiczne. W 1950 roku została przejęta przez zarząd państwowy i odebrana właścicielowi. W ostatnim okresie życia Manitius projektował i wytwarzał autorskie zabawki oraz pomoce dydaktyczne dla szkół i przedszkoli wykonane z plastiku. Aktywnie działał w organizacjach cechowych i warszawskiej izbie rzemieślniczej.

MWP/IP

Więcej na ten temat

Ulica Targowa

Dodaj komentarz

Publikowane komentarze są prywatnymi opiniami użytkowników portalu. Twoja-Praga.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii

Rzeczy do zabawy. Edward Manitius i jego wytwórnia w Muzeum Pragi

Więcej na ten temat

Dodaj komentarz

Najnowsze informacje

16 mieszkań komunalnych w nadbudowanej kamienicy przy Grochowskiej

Dzień Babci i Dziadka - wyjątkowa atrakcja w Galerii Wileńskiej

Nocny pożar mieszkania na Jagiellońskiej. Jedna osoba trafiła do szpitala

Poznaj historię XIX w. drewniaka - bezpłatne zwiedzanie z przewodnikiem!

Przy Szwedzkiej zostanie wzniesiony nowy budynek komunalny

"Dzieciom trzeba dać to, co im się należy, a będą dobre". Wybitny...

Najczęściej czytane

Grochowska piekarnia do wyburzenia?

Dawne nazwy ulic na Grochowie

Czekoladowy weekend w fabryce Wedla

Budują nowe osiedla. Bezpiecznego dojścia do Rezerwatu Olszynka Grochowska...

W King Cross Praga powstał Tymczasowy Punkt Szczepień

Niosła pomoc. Została ukarana

Polub nasz fanpage i bądź na bieżąco

Baza firm (2681)

Baza instytucji

Polecamy

Bezpłatne ogłoszenia

O nas

Nawigacja

Patronaty

Konto