Carski pomnik bitwy Grochowskiej

Rosyjski pomnik upamiętniający bitwę pod Olszynką Grochowską znajdował się na ulicy Terespolskiej u zbiegu z obecną ulicą Groszowicką na środku okrągłego ronda.

Monument został wystawiony w 1846 roku z polecenia cara Mikołaja I według projekt projektu Antonio Adaminiego. Ten ciekawy żeliwny obelisk w formie ośmiobocznej piramidy zwieńczonej cebulastą kopułką z krzyżem łacińskim otoczonym był ośmioma cerkiewnymi kopułkami, na których zrywały się do lotu dwugłowe carskie orły. Był jednym z całej serii podobnych monumentów wznoszonych przez Rosjan na polach bitew.

Wystawiony w tym miejscu miał upamiętnić poległych Rosjan w bitwie pod Olszynką Grochowską 25 lutego 1831 r. kiedy to armia rosyjska dowodzona przez Iwana Dybicza straciła około dziesięciu tysięcy żołnierzy, co stanowiło szóstą część całej siły rzuconej do walki, więc znaczną liczbę. Po bokach umieszczono napisy podające liczbę żołnierzy rosyjskich i polskich biorących udział w bitwie.

Pomnik bitwy pod Grochowem był umieszczony na niewielkim podwyższeniu i otoczony ozdobnym łańcuchem. Trzy tablice zlokalizowane na głównej bryle wymieniały jednostki rosyjskie biorące udział w walce, ich liczebność, dowódców oraz nazwiska poległych Rosjan. Wskazano również ilość walczących Polaków, określonych jako wojska buntownicze.

Od początku miejsce było ochraniane z tym że do czasu wybudowania pierwszego niewielkiego drewnianego domku w roku 1848 żołnierze mieszkali w wykopane w ziemi ziemiance.... W późniejszym okresie dozór nad bezpieczeństwem pomnika sprawowali rosyjscy inwalidzi wojenni.

Na przełomie 1889/90 roku kiedy Kamionek został włączony do Warszawy pomnik został przejęty na własność miasta Warszawa. Powołano wówczas komisja odnotowała "Zły stan techniczny pomnika, który był spowodowany szkodliwym działaniem przyrody. Deszczu, mrozu, śniegu. Z pomnika grochowskiego poodpadały niektóre litery, postument rozchodził się na wszystkie strony, wyszły na wierzch cegły fundamentu.

W latach 1893-97 przeprowadzono konserwacje pomnika budując nowy dom dla stróża. W czasie remontu zlikwidowano łańcuchy na słupkach wokół pomnika zastępując je odchodzeniem na podmurówce.

Na tyłach pomnika urządzono sad owocowy który na przełomie wieków liczył około 400 drzew owocowych.

Pomnik został wysadzony w powietrze w czasie okupacji niemieckiej najprawdopodobniej w 1916 roku.

Po 1945 roku skasowano rondo na którym pierwotnie stał "carski pomnik". Obecnie jedynymi śladami dawnego układu przestrzennego podporządkowanego architekturze pomnika jest łukowy fragment muru dawnego Instytutu Weterynarii (obecnie siedziba Sinfonii Varsovii).

TJ/WI/IZ

Ciekawostki

Ulica Terespolska, przed 1914 r. nosiła nazwę ul. Pomnikowej.
"Pomnik carski" był w latach osiemdziesiątych XIX w. jedynym na prawym brzegu punktem triangulacji Williama Heerleina Lindleya w czasie budowy kanalizacji.
Pomnik był dobrze widoczny w Zamku Królewskiego w Warszawie.
Powstały również identyczne do Grochowskiego "carskie pomniki" upamiętniające zdobycie reduty Ordona i szturm Warszawy w 1831 roku oraz bitwę pod Ostrołęką. Oba zostały usunięte około 1915 roku.

Więcej na ten temat

Galeria

Wasze komentarze

Rafał Wodzicki napisał:

Warto przypomnieć, że pomnik był jedynym punktem kardynalnym na prawym brzegu triangulacji lindleyowskiej, związanej z budową wodociągów...

2023-04-08 09:12

Mieszkaniec napisał:

Każde rondo jest okrągłe! Rondo to po włosku koło!

2020-08-16 23:36

Dodaj komentarz

Publikowane komentarze są prywatnymi opiniami użytkowników portalu. Twoja-Praga.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii

Carski pomnik bitwy Grochowskiej

Ciekawostki

Więcej na ten temat

Galeria

Wasze komentarze

Rafał Wodzicki napisał:

Mieszkaniec napisał:

Dodaj komentarz

Najnowsze informacje

Wspólnota z Targowej 70 otrzymała dofinansowanie na remont elewacji

Spółdzielnia "Ostrobramska" postawiła mieszkańcom wiaty rowerowe

Plan remontów torów tramwajowych. Gdzie na Pradze będą prowadzone prace?

Julia Żugaj w Promenadzie! Poznaj jedną z największych polskich influencerek!

Trwa remont ulicy Witolińskiej

Dlaczego warto używać papieru holograficznego do druku?

Najczęściej czytane

Bar Oaza

Powszechny Dom Towarowy "Praga"

Willa Bereżyńskiego na Kamionku

Bazar "Ciuchy"

Dawne bary, restauracje i kawiarnie na Grochowie i Kamionku

Kino Praha

Polub nasz fanpage i bądź na bieżąco

Baza firm (3312)

Baza instytucji

Polecamy

Bezpłatne ogłoszenia

O nas

Nawigacja

Patronaty

Konto