Pomnik wdzięczności Armii Radzieckiej

Nieistniejący Pomnik wdzięczności Armii Radzieckiej, znamy też jako Pomnik Wdzięczności położony był pośrodku głównej alei Parku Skaryszewskiego.

Pomnik poświęcony był żołnierzom radzieckim poległym w walkach o wyzwolenie Pragi autorstwa radzieckiego majora A. Nieńko odsłonięto w dniu 15 września 1946 roku.

Monument wykonany z piaskowca miał na froncie płaskorzeźby z wizerunkiem żołnierza w hełmie i skrzyżowanych sztandarów, z tyłu zaś wykuty fragment wiersza Tadeusza Kubiaka.

Ziemio, z której nie wrócę
Ziemio, na której poległem
Witaj, żegnaj miasto
To za kamień z twych bruków, za cegłę
Za to by Wiśle Wołga
A Wisła Wołdze oddała
Ostatnie krople swej wody
Jak ja Tobie krew mego ciała.

W październiku 2018 roku na w ramach działania ustawy dekomunizacyjnej pomnik został usunięty. Jego elementy z płaskorzeźbami i inskrypcjami przekazane zostały Instytutowi Pamięci Narodowej, a docelowo znajdą się w Muzeum Zimnej Wojny w Podborsku.

KI/TJ

Ciekawostki

A. Nieńko był również projektantem pomnika Braterstwa Brani ustawionego na Placu Wileńskim.
Pierwotnie pomnik został wniesiony przy Rondzie Waszyngtona w miejscu gdzie istniała mogiła 26 żołnierzy radzieckich (6 zidentyfikowanych i 20 nieznanych) poległych tu 13 września 1944 roku.
Tadeusz Kubiak autor wiersza umieszczonego na pomniku był mieszkańcem ulicy Stalowej.
Do 1989 roku wieńce pod pomnikiem były składane również 23 lutego w rocznice powstania Armii Radzieckiej.
W 1968 roku w związku z przebudową Ronda Waszyngtona mogiły przeniesiono na cmentarz-mauzoleum w al. Żwirki i Wigury zaś pomnik przesunięto w obecne miejsce.
Pomnik był nieskończoną ilość razy niszczony czerwoną farbą...
W planach związanych z modernizacją Parku Skaryszewskiego pomnik miał zostać odrestaurowany, oświetlony i przeniesiony z głównej alei parku do nowego miejsca od strony al. Zielenieckiej.