Śmierć orląt-żołnierzy w młynie przy Białostockiej

"Orlęta" to ogólnopolska organizacja młodzieżowa, która powstała w 1934 roku z inicjatywy Państwowego Urzędu Wychowania Fizycznego i Przysposobienia Wojskowego w Polsce przy oddziałach rejonowych paramilitarnego Związku Strzeleckiego.

Nazwę "Orlęta" nadano na cześć godła Polski oraz dla upamiętnienia walk młodzieży w obronie Lwowa w latach 1918-1920. Naczelnym hasłem wychowania młodych pokoleń w duchu patriotycznym, w imię honoru i umiłowania Ojczyzny było "Dobro Rzeczypospolitej najwyższym prawem", powoływano się także na wskazania ideowe marszałka Józefa Piłsudskiego. Organizacja nosiła mundury bliźniacze do "Strzelców".

Najtragiczniejszym dniem dla powstańców z 1681 plutonu "Orląt" był 6 sierpnia 1944 roku, kiedy to w zabudowaniach młyna przy Białostockiej 13/15 śmierć poniosło kilku młodych chłopców-bohaterów.

Tak to wydarzenie opisuje w swojej książce "Praga Warszawskie Termopile 1944" Lesław M. Bartelski: "W niedzielę, 6 sierpnia, do młyna na Białostockiej nagle wpadli Niemcy. Powstańcy korzystali z dwóch pomieszczeń - dyrekcyjnego i mniejszego. Grupa żołnierzy niemieckich wtargnęła głównym wejściem, kierując się do mniejszego pomieszczenia. Strz. „Finek", który stał na warcie, został przez nich zastrzelony. Jego los podzielili strz. Wołowicz ps. „Dyzio" i kpr. Mieczysław Stwierdza ps. „Orkan". Pięciu innych powstańców z 1681 plutonu „Orląt" zabrali ze sobą i zgładzili w innym miejscu. Byli wśród nich kpr. Tadeusz Naparty ps. „Adam", zastępca dowódcy drużyny i kpr. Marian Sawicki ps. „Juno", dowódca sekcji w III drużynie.

10 listopada 2002 roku dla upamiętniania poległych żołnierzy ze zgrupowania "Orląt" przy ulicy Białostockiej 9 u wylotu ulicy Tarchomińskiej ustawiono pamiątkowy głaz.

TJ/HS