Historyczna makieta Pragi końca XVIII wieku

Dodano: 07.03.2013, modyfikacja: 07.03.2013

Powstające Muzeum Pragi uchyla rąbka tajemnicy i już dziś możemy zaprezentować kilka zdjęć makiety historycznej przedstawiającej Pragę końca XVIII w. Imponująca makieta będzie jednym z elementów stałej ekspozycji w nowej siedzibie przy ulicy Targowej 50/52.

Fot. J. Wiśniewski, zb. Muzeum Warszawskiej Pragi, O/MHW

Fot. J. Wiśniewski, zb. Muzeum Warszawskiej Pragi, O/MHW

Pomysł ukazania historycznej Pragi końca XVIII w. - początku XIX w. zrodził się w głowach Jolanty Wiśniewskiej - kierownika Muzeum Warszawskiej Pragi, O/MHW i Janusza Sujeckiego z Zespołu Opiekunów Kulturowego Dziedzictwa Warszawy "ZOK". Na makiecie, której wykonanie zajęło ponad 2 lata został ukazany system drożny i układ urbanistyczny prawobrzeżnej Warszawy, który pokrywa się z dawnymi szlakami Pragi, Skaryszewa czy Golędzinowa z końca XVIII w.

Warto podkreślić, iż możemy zobaczyć Pragę, która już wkrótce, bo w czasie dramatycznej Rzezi Pragi w 1794 roku zostanie w dużej części bezpowrotnie zniszczona. Kolejne duże straty w ocalałej zabudowie przyniosło wejście wojsk napoleońskich w 1806 roku i związany z tym odgórny nakaz rozbiórki zabudowań.

W makiecie w skali 1:300, której wymiary wynoszą 3700 x 2800 mm zostały wiernie przedstawione zarówno bardzo proste drewniane budki handlowe, jak i parterowe domy mieszczańskie, ale także dość okazałe dwory szlacheckie i magnackie. Cechą wspólną budownictwa w tym okresie na prawym brzegu był materiał, z którego wznoszono zabudowania. Z drewna, które jako budulec upowszechniło się na prawym brzegu, budowano nawet kościoły (skaryszewski i SS. Bernardynek). Jednym z nielicznych wyjątków był murowany kościół i zakon OO. Bernardynów.

Obszar zabudowy, która została odtworzona ma makiecie to zwarte parcele Pragi Biskupiej i Książęcej, przyjmujące na XVIII w. planach "Warszawy i okolic" kształt zbliżony do prostokąta. Dłuższy bok obiektu stanowił nieregularny brzeg rzeki Wisły. Część północna ograniczona była zabudowaniami przylegającymi do biegnącej od rzeki ul. Ratuszowej, włączając kościół i klasztor OO. Bernardynów. Wschodnia granica makiety kończy się na zabudowaniach ul. Targowej. Od południa granicę stanowiły posesje przy ul. Brukowanej, będącej jednocześnie granicą Pragi i Skaryszewa.

Sieć drożna i zabudowania skupiają się zwłaszcza na: siatce „najważniejszych ulic" Pragi (Targowej, Ratuszowej, kawałka ul. Ząbkowskiej, Szerokiej, Brukowanej, Wspaniałej, Panieńskiej i innych), kościoła i klasztoru OO. Bernardynów z Kaplicą Loretańską, zakonu Sióstr Bernardynek, ratusza miasta Pragi Biskupiej, handlowej zabudowy wzdłuż ul. Targowej, drewnianej zabudowy dworkowej, rogatek miejskich, zaznaczenia przyczółku mostowego i innych ważniejszych obiektów na terenie Pragi.

Z uwagi na skromny materiał ikonograficzny służący do rekonstrukcji makiety część zabudowań została odtworzona o tzw. wyglądzie hipotetycznym. Jednak w przyszłości będzie możliwe uzupełnianie obiektów w miarę pozyskiwania nowych materiałów.

Nie zapomniano o takich elementach zabudowy jak: zieleń, zwierzęta, wozy, rogatki miejskie, krzyże itp.

Makietę wykonała firma "PPU Stangel" ze Zgierza przy konsultacji z wybitnym znawcą budownictwa epoki, prof. PW dr hab. Robertem Kunklem.

Niestety, miłośnicy Pragi muszą uzbroić się w dużą dawkę cierpliwości, ponieważ Muzeum jest w trakcie budowy a planowany termin jej ukończenia to koniec 2014 r.

TJ/MWP

Więcej informacji

Instytucje

Muzeum Warszawskiej Pragi

Galeria

Wasze komentarze

2013-05-16 21:48 Anna napisał:

Wspaniała inicjatywa! Praga jest ciągle traktowana odrębnie od reszty Warszawy... Mało kto ją zna. Czekam z niecierpliwością na powstanie muzeum. Organizatorom życzę wytrwałości i sukcesów!

2013-04-15 19:55 Barbara napisał:

Czy dalsze istnienie Muzeum Pragi jest zagrożone? Czy rzeczywiście eksponaty są wywożone? Znajomy mi mówił, że coś złego się tam dzieje. Przecież miało ruszyć w wyremontowanym budynku w 2014 roku! Nie pozwólmy odebrać naszych eksponatów! Może dyrekcja MH powiedziałaby oficjalnie jakie ma plany co do przyszłości naszego muzeum na Pradze. My obserwujemy postępy prac budowlanych na Targowej i czekamy na to muzeum!

2013-04-13 22:07 monika napisał:

Wspaniały projekt. Wiele pracy, która wierzę, że nie pójdzie na marne. Trzeba tylko nagłośnić informację o zamierzeniach Muzeum Historycznego związanych z pomysłem likwidacji tworzonego Muzeum Pragi. Wszystko to dzieje się za zamkniętymi drzwiami. Uczciwość nie musi się kryć. Walczmy o to co słuszne...

2013-04-10 23:30 sam prawda napisał:

Warsie, czasy faktycznie są podłe. Ale, przeżyliśmy najazd szwedzki, to i w najbliższych wyborach samorządowych pogonimy tę ekipę "samych swoich", pozujących na Dyzmę

2013-04-10 18:09 wars napisał:

obserwatorze, ciekawy link. Niestety Warszawa pod rządami miłościwie nam panującej HGW to maszynka do robienia pieniędzy dla wszelakiej maści jej reformatorów, marketingowców, speców od promocji, facebooka... Wszystko zagarną pod siebie. Na wszystkim można, więc trzeba zarobić. Podłe czasy...

2013-04-10 17:38 marcin_pe napisał:

ogólna sytuacja MHW jest tragiczna: nowe kierownictwo zwalnia hisotryków i muzealników a zatrudnia na ich miejsca urzędników. jednocześnie odbiera autonomię i wiąże ręce placówkom satelitarnym takim jak MWP.

2013-04-10 15:41 obserwator napisał:

Niedawno trafiłem na bloga (warszawawolna.bloog.pl), gdzie można m.in. znaleźć nieco informacji na temat ekipy, która obecnie "rządzi" Muzeum Historycznym, a tym samym sprawuje również pieczę nad Muzeum Warszawskiej Pragi...

2013-04-10 13:29 alda napisał:

może i nie padnie.. ale wątpliwym jest czy będzie miało taki charakter, jaki planowano.. Przykre jest to niezrozumienie potrzeby zachowania resztek praskiej oryginalności oraz podtrzymania praskiej tożsamości. No, ale tak to jest jak decydują wyglancowane urzędasy niezainteresowane tematem.. I to już nie kwestia wieku. To stan umysłu.

2013-04-10 11:51 pan jan napisał:

młodzi idą do Muzeum m.st. Warszawy. Czystki będą! Starzy, doświadczeni, mądrzy polecą. Zostaną młodzi z tabletami, nie mający pojęcia o mieście, za to duże doświadczeni w organizowaniu imprez dla gawiedzi. No i oczywiście przyjaciele królika. Muzeum staje się domem rozrywki i promocji miasta. Czy padnie niepowstałe Muzeum Pragi? Raczej nie. Byłby to polityczny samobój. Obetną w innych siedzibach.

2013-04-09 22:46 Mariusz napisał:

zycie pisze najlepsza historie,i trzeba ja znac i pamietac,trzeba wiedziec po czyich kosciach chodzimy,taka makieta to dobra lekcja

2013-04-09 19:16 kasia napisał:

o kurcze! to fatalnie!!! to instytucja z potencjałem i przyszłością! ktoś musi się o Pragę zatroszczyć :((

2013-04-09 10:03 Jan Kot napisał:

Fajna makieta, ale nie wiadomo, czy w ogóle będzie można ją oglądać. Bo słychać, że Muzeum Historyczne chce pozbyć się Oddziału i zwolnić pracujących w nim ludzi. Pewnie tną koszta – jak zawsze na Pradze! Tymczasem budowa niby idzie i włożono w nią sporo kasy…