Gmach Liceum im. Władysława IV

Budynek dzisiejszego Liceum Ogólnokształcącego im. Władysława IV został wzniesiony w latach 1905-1907 wg projektu Władysława Adolfa Kozłowskiego na rogu ulic Aleksandrowskiej i Petersburskiej (dziś Solidarności i Jagiellońskiej).

Bezpośrednim poprzednikiem liceum było założone w 1885 r. męskie Gimnazjum Praskie, które mieściło się w istniejącym do dziś budynku przy ul. Brukowej 16, róg Namiestnikowej (obecnie róg ulic Okrzei oraz Sierakowskiego). Liczyło około 400 uczniów. Kierowane było przez Rosjanina Wodołagina. Do przedmiotów obowiązkowych należała łacina, greka oraz starocerkiewny.

Usytuowanie budynku gimnazjum było w rozumieniu ówczesnych władz atrakcyjne, bo znajdowało się w sąsiedztwie cerkwi św. Marii Magdaleny i Dworca Petersburskiego, prawie u wylotu mostu Kierbedzia, a więc w samym centrum komunikacyjnym dzielnicy, naprzeciwko słynnych baraków rekruckich, przez które całe rzesze młodzieży polskiej wędrowały na służbę w obcym wojsku.

Kiedy wojska rosyjskie wycofały się z Warszawy 13 września 1915 r. szkole nadano imię Władysława IV, celem przypomnienia zasług monarchy, który przywilejem lokacyjnym w 1648 r. nadał Pradze prawa miejski. Językiem obowiązującym stał się polski.

W czasie wojny polsko-bolszewickiej w murach szkoły od czerwca do sierpnia 1920 r. formował się I Batalion 236 Ochotniczego Pułku Piechoty, który stąd wyruszył stąd na bój pod Ossowem w czasie Bitwy Warszawskiej. Jednym z ochotników był kapelan ksiądz Ignacy Skorupka. W 1992 roku na fasadzie budynku zawisła pamiątkowa tablica z informacją o tym wydarzeniu.

W okresie międzywojennym budynek szkoły był ośrodkiem inicjatyw kulturalnych i społecznych dzielnicy - posiadał największą salę wykorzystywaną dla różnych zebrań. Gimnazjum wykształciło wielu szacownych absolwentów. Mury szkoły opuścili m.in. dr Janusz Korczak, August Zaleski - minister spraw zagranicznych RP w latach 1926-32 i Prezydent RP na uchodźstwie okresie 1947-72, dr Kazimierz Leski, słynny szef wywiadu i kontrwywiadu AK, Józef Szczepański, powstaniec warszawski autor piosenki "Pałacyk Michla", redaktor Zygmunt Broniarek, światowej sławy śpiewak operowy - Wiesław Ochman, Jerzy Skolimowski - sportowiec, architekt, współautor polskiego cmentarza na Monte Cassino, żołnierz spod Tobruku. Andrzej Tewiaszew - władysławiak - jeden z pierwszych redaktorów "Życia Warszawy", mawiał o swojej szkole podobnie jak Olgierd Budrewicz o Pradze: "jest to liceum wprawdzie na Pradze, ale właśnie przez to najprawdziwiej warszawskie".

W czasie II wojny światowej w 160 punktach na Pradze, Bródnie i Grochowie odbywało się tajne nauczanie.

Od 1955 roku w poczet uczniów Liceum Ogólnokształcącego im. Króla Władysława IV zostały przyjęte pierwsze dziewczęta.

9 maja 1983 r. budynek został wpisany do rejestru zabytków.

W 1989 roku przed szkołą miało miejsce osłonięcie pamiątkowego kamienia poświęconego Januszowi Korczakowi, absolwentowi Gimnazjum Praskiego z 1897 r.

W grudniu 2006 roku zakończono renowację elewacji budynku.

W 2009 roku odsłonięto tablicę poświęconą Julianowi Różyckiemu - fundatorowi i założycielowi szkoły - w 90. rocznicę śmierci.

8 listopada 2008 roku naprzeciwko gmachu Liceum pod drugiej stronie ulicy odsłonięto pomnik ku czci wielce zasłużonej rodziny Fedorońków.

HS/WI/DW/MP/TJ

Ciekawostki

Istnieją spekulacje, wg których projektantem budynku miał być Władymir Pokrowski.
Budynek kosztował 300 tys. rubli, w tym 100 tys. zostało zebrane od darczyńców (m.in. założyciela pobliskiego bazaru - Juliana Różyckiego).
Był to pierwszy w Polsce wolno stojący budynek szkolny (piwnica, parter, dwa piętra i strych) przystosowany do wymogów ówczesnego szkolnictwa, bardzo luksusowy. Po raz pierwszy zastosowano klimatyzację, a wszystkie posadzki były wyłożone linoleum.
Na fasadzie budynku od strony ul. Jagiellońskiej znajduje się wizerunek orła białego w koronie. Niezauważony przetrwał zarówno okupację niemiecką jak i lata PRL.
Charakterystycznym elementem jest wieżyczka z wmontowanym w nią zegarem z kurantem, który od 9 V 1968 r. wygrywał pierwsze takty „Oki". W 2002 r. po wielu latach przerwy uruchomiono ponownie zegar. Jego mechanizm zawsze w południe wygrywa melodię przedwojennego szlagieru „Chodź na Pragę" skomponowanego w 1930 r. przez Artura Golda.
W 1988 roku, przez blisko 2 tygodnie na wieży szkolnej powiewała flaga "Solidarności" zawieszona przez dwóch maturzystów. Ówczesna dyrekcja szkoły nie zareagowała.

Więcej na ten temat

Obiekty

Jagiellońska 38

Galeria

Dodaj komentarz

Publikowane komentarze są prywatnymi opiniami użytkowników portalu. Twoja-Praga.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii

Gmach Liceum im. Władysława IV

Ciekawostki

Więcej na ten temat

Obiekty

Galeria

Dodaj komentarz

Najnowsze informacje

Szczątki zastrzelonego dzika porzucone na trawniku. Makabryczne znalezisko...

Rusza przebudowa ulicy Barwniczej. Jej stan był fatalny od wielu lat

Dywersyfikacja inwestycji - dlaczego jest tak ważna?

Ukłon w stronę praskich rzemieślników. Posłuchajcie, jak brzmi...

Koncert kolęd z Rodziną Pospieszalskich na Gocławiu

Zielony projekt z BO wyrzucił kierowców z chodnika. Będzie pas zieleni

Najczęściej czytane

Dworek Szuszkiewicza

Cmentarz starowierców na Kamionku

Cerkiew św. Marii Magdaleny na Pradze

Instytut Weterynaryjny SGGW

Dworek Grochowski

Budynki magazynowe "A. Wróblewski i S-ka"

Polub nasz fanpage i bądź na bieżąco

Baza firm (3315)

Baza instytucji

Polecamy

Bezpłatne ogłoszenia

O nas

Nawigacja

Patronaty