Dworzec Petersburski

Dworzec Petersburski został zbudowany w latach 1859-1862 jako dworzec końcowy szerokotorowej kolei Warszawsko-Petersburskiej, która powstała w latach 1851-1862.

Projektantem budynku dworca był absolwent cesarskiej Akademii Sztuk Pięknych w Petersburgu, Narcyz Zborzewski. Fasada była skierowana w stronę ulicy Wileńskiej na wysokości ulicy Zaokopowej.

Sam gmach powstał w nieco przebrzmiałym stylu arkadowym. Niemal wszystkie okna były półkoliście zamknięte. Nad głównym wejściem umieszczono żeliwny daszek, zaś w attyce wieńczącej korpus środkowy zainstalowano zegar.

We wnętrzach dworca znajdowała się hala kasowa, bufety oraz poczekalnia dla poszczególnych klas.

Z Dworca Petersburskiego regularnie kursowały pociągi pasażerskie i towarowe między Warszawą a Petersburgiem. Początkowo były to dwa pociągi na dobę. Osobowy odchodził z Warszawy o godzinie 11.05, zaś pociąg towarowy o 13.13. Pociąg osobowy z Petersburga przybywał o 18.23, towarowy zaś o 9.13. Poczta wysyłana była początkowo pociągiem osobowym. Bilet do Petersburga w I klasie w 1904 r. kosztował 21,50 rubla, w klasie II rubli 12,90, zaś w III 8,60.

Od 11 grudnia 1866 roku dworzec obsługiwała linia tramwaju konnego łączącego go przez most Kierbedzia z Dworcem Warszawsko-Wiedeńskim.

Od 1869 r. osoby przyjeżdżające na Dworzec Petersburski po wyjściu z holu dworca mogły oglądać cerkiew św. Marii Magdaleny - dumnie górująca nad Pragą, która miała ich upewniać, że są u siebie w domu.

W 1915 roku Dworzec Petersburski został spalony przez wycofujące się z Pragi wojska rosyjskie. Ocalały tylko parowozownia i pomieszczenia warsztatowe.

Po 1918 roku został przemianowany na Dworzec Wileński i przesunięty w kierunku ulicy Białostockiej.

Spalone budynki zapewne nadawały się do odbudowy jednak ostatecznie wyburzono je wznosząc w tym miejscu w latach 1927-1928 gmach Dyrekcji Polskich Kolei Państwowych.

W latach 2009-2010 mimo protestów mieszkańców oraz wpisaniu do rejestru zabytków została zburzona przez dewelopera - firmę Budrem zabytkowa parowozownia dawnego Dworca Petersburskiego.

TJ/WI/JK/JM

Ciekawostki

Przepisy porządkowe obowiązujące przed rokiem 1914 na Dworcu Petersburskim:

„O ile jest już tak późno, że nie ma czasu na wykup biletu, należy na peronie odszukać dyżurnego zawiadowcę i wziąć odeń kartkę na prawo wykupu biletu na najbliższej stacyi. Nieporozumienia ze służbą stacyjną rozstrzyga dyżurny wachmistrz żandarmeryi.

Zająwszy miejsce w przedziale, dobrze jest, szczególnie udając się na spoczynek, zamknąć drzwi na łańcuszek, ażeby uniemożliwić wejście podczas snu jakiegoś osobnika podejrzanego, których na kolejach w Królestwie szukać nie trzeba".
Na miejscu dawnego skrzydła dworca Petersburskiego, spalonego podczas I wojny światowej z wykorzystaniem cegieł jego rozbiórki został wzniesiony w latach 1920-21 tzw. dworek Szuszkiewicza.

Więcej na ten temat

Wasze komentarze

2017-12-04 16:22 friedhelm2008 napisał:

Fort Śliwickiego Cytadeli Warszawskiej Znajduje się on na w pobliżu ronda Starzyńskiego, między ulicą Jagiellońską a Wisłą, na terenach dawnej wsi Golędzinów. Wybudowany został po powstaniu listopadowym, w latach 1835-36, na wschodnim brzegu, na wysokości budynków Cytadeli. Swoje imię otrzymał na cześć porucznika carskiego Śliwickiego zasłużonego przy szturmie Warszawy w 1831 r. Do roku 1871 - kiedy to na Wiśle wybudowano most kolejowy - z Cytadelą łączył go most łyżwowy, który na czas zimy był składany. Od momentu utworzenia, do połowy lat 50. XIX w., służył jako punkt koncentracyjny więźniów wysyłanych na Sybir. W dwudziestoleciu międzywojennym usytuowały się w nim jednostki Policji. 90 lat temu zmieniono także nazwę fortu na Jakuba Jasińskiego – powstańca kościuszkowskiego, który zginął 4 listopada 1794 r. nieopodal fortu. Po II wojnie światowej stacjonowały w nim oddziały ZOMO i jednostki Milicji. Dzisiaj jest siedzibą konnych jednostek Policji. Niestety w wyniku rozpoczętej dziesięć lat temu budowy osiedla na terenach fortu (na esplanadzie i dziedzińcu) ten prawie 170-letni zabytek został praktycznie zniszczony. http://www.polskaniezwykla.pl/web/place/24262,warszawa-fort-sliwickiego-cytadeli-warszawskiej.html

2013-07-16 13:13 Czapi napisał:

Czy mogę spytać o źródło tej informacji o transportach skazańców? Dzięki.

2012-10-07 14:51 friedhelm2008 napisał:

Nie należy zapominać nigdy(!) że z tego dworca odwozono skazanych patriotów polskich 1882 r.zsyłanych na katorgę. Zbierano ich do transportu w forcie Śliwickiego.Do transportu zakladano im pas do którego przytroczone były łańcuchy kajdan rąk,zaklepane przez kowala. nogi były skrępowane podobnymi pasami nad i pod kolanami nóg,a na nogi( nie wiem jak zakuci kajdanami na nogach mogli zdejmować buty...dramat!) i nogi w kostkach zakute podobnie z tym że łańcuchy połączone były z pasem w talii. Koszmar...