Zakłady Przemysłu Odzieżowego CORA

ZPO CORA, fot. fotopolska.euDawne Zakłady Przemysłu Odzieżowego CORA mieściły się na Kamionku przy ulicy Terespolskiej 4 na Pradze Południe w Warszawie.

Zabudowania najsłynniejszej fabryki odzieżowej w powojennej Polsce zaprojektowano nawiązując do modnego w okresie międzywojennym stylu okrętowego. Ściany hali produkcyjnej wyposażono w imponujących rozmiarów okna, dzięki czemu potężna pięciokondygnacyjna budowla wydawała się zaskakujące lekka. Przybudówki zdobiły koliste okna, pofalowane dachy i mozaiki ceramiczne. Na dziedzińcu znajdowała się fontanna pełniąca jednocześnie funkcję zbiornika przeciwpożarowego. Czas odmierzał zegar...

Zakład wzniesiony w latach 1948-1949 rozpoczął produkcję 22 lipca 1949 roku. W fabryce, pracujące na trzy zmiany szwaczki, zwane przez mieszkańców "igiełkami" szyły: topowe płaszcze, garsonki, kurtki, mundury, ubrania dziecięce, odzież roboczą oraz kostiumy do filmów. Przez lata znaczna część produkcji trafiała do krajów bloku socjalistycznego ale także na zachód Europy.

W 1950 roku pracowało tu około 3200 pracowników, produkując około 500 000 sztuk odzieży.

W 1967 roku w wyniku ogłoszonego konkursu zakład otrzymał nazwę CORA. Po czterech latach zakład zajął I miejsce we współzawodnictwie o największego eksportera w branży odzieżowej.

Największy zakład odzieżowy w Polsce był przez lata oczkiem w głowie władz PRL. Fabryka posiadała własną stołówkę, żłobek i ambulatorium. Na jej terenie prężnie działał Międzyzakładowy Dom Kultury "Włókniarz", goszcząc w latach 50-tych XX wieku warszawską Operetkę. W latach 60 i 70-tych w domu kultury do tańca przygrywały gwiazdy rodzimego bigbitu z Niebiesko-Czarnymi na czele, a w czasach "Solidarności" stał się ośrodkiem kultury niezależnej. Warto wspomnieć, iż słynny teatr Akademia Ruchu Wojciecha Krukowskiego prowadził w Corze galerię dokumentu i kolportował wśród załogi wydawnictwa niezależne. Sojusz artystów i robotników skończył się 13 grudnia 1981 roku wraz z wprowadzeniem stanu wojennego.

Pracownicy mogli wypoczywać w ośrodku wypoczynkowym ZPO CORA w Warszawie przy Wale Miedzeszyńskim i dwóch innych ośrodkach wczasowych - w górach w Uściu Gorlickim oraz nad morzem w Pogorzelicy.

Fabryka administrowała sklepem branżowym przy ul. Marszałkowskiej (tzw. Dom pod Arkadami) i Domem Handlowym CORA przy ulicy Terespolskiej 4.

W czasach kryzysu w zakładzie uruchomiono sklep mięsny, gdzie pracownicy mogli realizować przydziałowe kartki na mięso. Wydawano też talony pracownicze na zakup odzieży wyprodukowanej w ZPO CORA.

Przemiany gospodarcze lat 90-tych były początkiem końca fabryki. Zakład nie znalazł inwestora, nie powiodła się próba prywatyzacji. W 2001 roku został postawiony w stan likwidacji.

Teren zakupiła firma budowlana Konstantego Strusa z Siedlec, która po wyburzeniu w 2006 roku zabudowań fabryki i 4 lata później pawilonu handlowego zbudowała osiedle, które w swojej nazwie przywołuje ducha dawnego zakładu "Osiedle Cora".


TJ/CP


Ciekawostki

  • Uruchomienie zakładów to jednocześnie dzień otwarcia trasy W-Z w Warszawie.
  • Według jednego źródła, zakład w 1949 roku otrzymał imię "Obrońców Warszawy".
  • Fabrykę zdobił duży biało-czerwony komin, zwany "Batorym".
  • W 1985 roku zakład odwiedziła para bohaterów pierwszej telenoweli emitowanej w Polsce, czyli Isaura i Leoncio (Lucelia Santos i Rubens de Falco). Brazylijski serial "Niewolnica Isaura" był fenomenem socjologicznym. We wtorkowe wieczory (pora emisji) ulice kraju pustoszały. Panie czesały się "na Isaurę". Na cześć bohaterki swoje pociechy płci żeńskiej nazywały "Izaurami".
    Wizyta w Corze była wielkim wydarzeniem. Musiano dociągać dodatkowe zasilanie, żeby wystarczyło prądu dla kamer telewizyjnych i reflektorów.
  • W sali kinowej zakładu nagrywane były kabarety pani Olgi Lipińskiej. Występował tam także Jan Pietrzak a także Drozda.
  • W Corze projektowano i szyto kostiumy na potrzeby X Muzy. Na pewno do "Bez znieczulenia" Wajdy (1978) i "Na przełaj" Łęskiego (1972).
  • Na dachu budynku mieszkalnego przy al. Stanów Zjednoczonych 26 około 1975 roku zainstalowano dwa neony reklamowe ZPO CORA

Więcej na ten temat


Obiekty


Galeria


Fabryka CORA - wrzesień 2006 r.Fabryka CORA - wrzesień 2006 r.Fabryka CORA - wrzesień 2006 r.Fabryka CORA - wrzesień 2006 r.

Wasze komentarze

64x64

Gdzie znajdują się d napisał:

2023-08-02 13:58

Dodaj komentarz

Publikowane komentarze są prywatnymi opiniami użytkowników portalu. Twoja-Praga.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii

Polub nasz fanpage i bądź na bieżąco

Polecamy

Bezpłatne ogłoszenia